Διερεύνηση αναγκών για Καλές Πρακτικές συμπερίληψης & επανένταξης αποφυλακισθέντων. Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα KA2 RECHANCE
Η ομαλή επανένταξη των αποφυλακισθέντων στην κοινωνία, προϋποθέτει την ευκαιρία ανάπτυξης δεξιοτήτων και προσωπικών σχέσεων, σχέσεων που θα μειώνουν την υποτροπή και τον κίνδυνο εκ νέου φυλάκισης τους μετά την αποφυλάκιση. Το σωφρονιστικό σύστημα περιλαμβάνει τη μεταχείριση των κρατουμένων, ως βασικός στόχος τη μεταρρύθμιση και κοινωνική αποκατάσταση τους. Σε αρκετές χώρες υπάρχουν προβλήματα σχετικά με την εξεύρεση κατάλληλης εργασίας για τους αποφυλακισθέντες. Δυστυχώς, οι παραδοσιακές μορφές εργασίας σε συνδυασμό με το μεταβαλλόμενο έργο της αγοράς καθιστά αναγκαία την ανάγκη δημιουργίας νέων συστημάτων εργασίας και δραστηριοτήτων για τους αποφυλακισθέντες και εν κατακλείδι την επιτακτική ανάγκη για περαιτέρω εκπαίδευση και προσωπική ανάπτυξη.
Στόχοι: Στόχος ήταν να διερευνηθούν οι βέλτιστες πρακτικές για την κοινωνική ένταξη, καθώς και οι ανάγκες και τα χαρακτηριστικά των αποφυλακισθέντων σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες.
Σχεδιασμός: Η παρούσα έρευνα είναι ποσοτική περιγραφική, έρευνα πεδίου, η οποία παρουσιάζει α) την κύρια ανάλυση από το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο και το πλαίσιο των συμμετεχουσών χωρών έναντι των πρώην κρατουμένων με βάση την βιβλιογραφική ανασκόπηση β) Επισκόπηση βιβλιογραφίας και έρευνα σχετικά με ορθές πρακτικές στον τομέα των πρώην κρατουμένων στους 6 εταίρους. Χρησιμοποιήθηκαν ημιδομημένες συνεντεύξεις με λειτουργούς αποφυλακισθέντων, ερωτηματολόγιο συλλογής δεδομένων, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ανάγκες εκπαιδευτικές και προσωπικές με στόχο την κοινωνική ένταξη των αποφυλακισθέντων, Το δείγμα αποτέλεσαν 15 αποφυλακισθέντες από κάθε χώρα σύνολο 90.
Αποτελέσματα: Οι αποφυλακισθέντες βρίσκονται στο στάδιο ανάρρωσης από τον εθισμό, τη διάλυση της οικογένειας, το τραύμα και το στίγμα της κοινωνίας που επηρεάζει την αίσθηση της αξίας και της αυτοεκτίμησής τους. Πολλά από αυτά τα εμπόδια έχουν αρνητικό αντίκτυπο στα κίνητρα και στην ικανότητα εισόδου στην αγορά εργασίας και σε ορισμένες περιπτώσεις διατήρησης ευκαιριών απασχόλησης. Από πλευράς δεξιοτήτων παρατηρήθηκε παρά το γεγονός ότι οι πλείστοι χρησιμοποιούν έξυπνο κινητό τηλέφωνα, έχουν πολύ κακές δεξιότητες ΤΠΕ συχνά χωρίς διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή πρόσβαση σε υπολογιστή με Διαδίκτυο, παράλληλα παρουσιάζεται μεγάλη ανάγκη εκπαίδευσης σε θέματα που αφορούν την διαχείριση του στρες, δεξιότητες επικοινωνίας και διαχείρισης συγκρούσεων καθώς και δεξιοτήτων ομαδικής εργασίας. Το μεγαλύτερο πλήγμα και εμπόδιο που αναγνωρίστηκε είναι το στίγμα και την περιθωριοποίηση που βιώνουν.
Συμπεράσματα: Είναι προφανές ότι οι πρώην κρατούμενοι πρέπει να ενθαρρυνθούν από το κράτος και τα υπεύθυνα ιδρύματα για συμμετοχή σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης. Μετά την αποφυλάκισή τους συνήθως καλούνται να παλέψουν για να ανταποκριθούν στις άμεσες ανάγκες της ΖΩΗΣ, με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων να αντιμετωπίζουν ασυναγώνιστα εμπόδια και δυσκολίες στην εύρεση νέας εργασίας. Στο κοινωνικό στίγμα και την περιθωριοποίηση που αντιμετωπίζουν στην καθημερινή τους ζωή, έρχονται να προστεθούν τα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, και η ανεπαρκής πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες που οδηγεί σε αλλεπάλληλες αρνητικές συνέπειες στη κατάσταση της υγείας τους