Το εργασιακό περιβάλλον των νοσηλευτών ΜΕΘ σε 5 ευρωπαϊκές χώρες
Δρ Γεωργίου Ευανθία
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Το Υγιές Εργασιακό Περιβάλλον (ΥΕΠ) είναι ο ακρογωνιαίος λίθος τόσο για παροχή ποιοτικής φροντίδας στους ασθενείς όσο και για την ευημερία των νοσηλευτών. (Ulrich et al., 2018). Τα πρότυπα Υγειούς Εργασιακού Περιβάλλοντος, της Αμερικανικής Ένωσης Νοσηλευτών Εντατικής Φροντίδας (AACN, 2016), έχουν αναγνωριστεί ως ένα σημαντικό εργαλείο που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι οργανισμοί υγειονομικής περίθαλψης και οι επαγγελματίες υγείας για την βελτίωση των συνθήκων στο εργασιακό τους περιβάλλον.
ΣΤΟΧΟΙ: Να αξιολογηθεί η τρέχουσα κατάσταση του περιβάλλοντος εργασίας των νοσηλευτών εντατικής θεραπείας σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες (Κύπρος, Ισπανία, Πολωνία, Κροατία και Ρουμανία), να εντοπιστούν τομείς προς βελτίωση και να καθοριστεί μία βάση για μελλοντική τεκμηρίωση.
ΜΕΘΟΔΟΣ: Πρόκειται για μια πολυεθνική περιγραφική μελέτη συσχέτισης. Χρησιμοποιήθηκε δείγμα ευκολίας όλων των Εγγεγραμμένων Νοσηλευτών που εργάζονται σε ΜΕΘ ενηλίκων στις πέντε χώρες. Το εργαλείο ‘AACN Critical Care Nurse Work Environment Survey’ (Ulrich et al., 2018) μεταφράστηκε και χρησιμοποιήθηκε μετά από σχετική άδεια. Η συλλογή δεδομένων πραγματοποιήθηκε από Νοέμβριος 2020 -2021. Ανάλυση δεδομένων: Χρησιμοποιήθηκαν περιγραφικές στατιστικές (N, % ή Μέσος όρος (SD). Οι συγκρίσεις μεταξύ των χωρών διεξήχθησαν με δοκιμές ANOVA και Chi-square. Τα έξι πρότυπα HWE υπολογίστηκαν ως μέσες βαθμολογίες.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Συμμετείχαν συνολικά 1.413 νοσηλευτές ΜΕΘ (Κύπρος: n=264, Ισπανία: n=437, Κροατία: n=290, Πολωνία: n=105 και Ρουμανία: n=317). Όσον αφορά το φύλο τους, το 15% ήταν Άνδρες, το 52% Γυναίκες και το 33,3% προτίμησε να μην απαντήσει. Η μέση ηλικία τους ήταν 37,4 έτη (SD = 10,1). Περισσότεροι από τους μισούς (53%) δήλωσαν ότι γνωρίζουν ορισμένα Πρότυπα ΥΕΠ στη ΜΕΘ και το 25,2% δήλωσε ότι η μονάδα τους, όπως και ο οργανισμός στον οποίο εργάζονται (24,2%), είναι σε καλό δρόμο ή έχει εφαρμόσει πλήρως ορισμένα πρότυπα ΥΕΠ. Συνολικά, το 83% των νοσηλευτών είναι πολύ ικανοποιημένοι (28%) ή κάπως ικανοποιημένοι (55%) με την τρέχουσα εργασία τους. Ωστόσο, σχεδόν το ένα τρίτο (32%), έχει σχέδια να φύγει μέσα στα επόμενα 1 ή 3 χρόνια με στατιστικά σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις 5 χώρες (Κύπρος: 30%, Ισπανία: 49%, Κροατία: 34,2%, Πολωνία: 51%, Ρουμανία :14,7%). Όσον αφορά τα 6 πρότυπα HWE στις ΜΕΘ, το μέσο επίπεδο αξιολογήθηκε (κλίμακα 1 – 4, με το 4 “Συμφωνώ απόλυτα” και το 1= “διαφωνώ απόλυτα) ως εξής: Αποτελεσματική επικοινωνία=2,3 (SD = 0,7), Αληθινή συνεργασία=2,5 (SD=0,7), Αποτελεσματική λήψη αποφάσεων = 2,4 (SD=0,6) , Κατάλληλη στελέχωση = 2,5 (SD=0,7), Ουσιαστική αναγνώριση = 2,5 (SD=0,7), Αυθεντική ηγεσία = 2,5 ( SD=0,7). Παρουσιάστηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των πέντε χωρών και στα έξι πρότυπα τόσο για τη μονάδα όσο και για τον οργανισμό στον οποίο εργάζονται οι νοσηλευτές.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Το επίπεδο ΥΕΠ για τις συμμετέχουσες χώρες είναι μέτριο. Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν πιεστικές προκλήσεις και δίνουν το έναυσμα για διάλογο που μπορεί να οδηγήσει σε εξεύρεση λύσεων για βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος των νοσηλευτών ΜΕΘ. Επίσης τα αποτελέσματα θα αποτελέσουν την βάση για μελλοντικές μετρήσεις και συγκρίσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.