Η σημασία του σωστού σχεδιασμού της ομάδας ελέγχου στις τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές. το παράδειγμα των εκπαιδευτικών παρεμβάσεων για πρόληψη επιπλοκών από τη χημειοθεραπεία
Εισαγωγή: Η εκπαίδευση των ασθενών με καρκίνο έχει σχετιστεί θετικά με τη διαχείριση επιπλοκών της χημειοθεραπείας. Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν η παραπάνω συσχέτιση οφείλεται στην εκπαιδευτική παρέμβαση ή σε μεροληψία οφειλόμενη στο σχεδιασμό των τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών και την απουσία/λανθασμένο σχεδιασμό της ομάδας ελέγχου.
Σκοπός: Να περιγραφεί η ποιότητα του μεθοδολογικού σχεδιασμού των τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών, που μελέτησαν την αποτελεσματικότητα εκπαιδευτικών παρεμβάσεων σε ασθενείς με καρκίνο που λαμβάνουν χημειοθεραπεία και να αναδειχθούν τυχόν προβλήματα ή απειλές από τον σχεδιασμό αυτόν προς την εσωτερική εγκυρότητα των μελετών και τις εκβάσεις των παρεμβάσεων.
Μεθοδολογία Ανασκόπησης: Χρησιμοποιήθηκαν οι βάσεις δεδομένων Pubmed, Cinahl και Cochrane. Οι λέξεις αναζήτησης ήταν: “Randomized Controlled Trial” AND “Patient Education” AND “Neoplasms” AND “Drug-Related Side Effects”. Κριτήρια εισαγωγής των μελετών ήταν: να είναι τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή, να αξιολογείται η αποτελεσματικότητα μίας εκπαιδευτικής παρέμβασης, ο πληθυσμός – στόχος να είναι ασθενείς με καρκίνο που λαμβάνουν χημειοθεραπεία και οι μελέτες να έχουν δημοσιευθεί στην αγγλική γλώσσα. Η αναζήτηση των μελετών έγινε μεταξύ Απρίλη-Ιούνη του 2021.
Αποτελέσματα: Μετά από διαλογή 326 άρθρων, 22 τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές συμπεριλήφθηκαν για ανάλυση. Τα βασικά στοιχεία που εξάχθηκαν ήταν το είδος της ομάδας ελέγχου που χρησιμοποιήθηκε, η παρέμβαση που έγινε στην ομάδα παρέμβασης και ελέγχου, το μέγεθος του δείγματος και το ποσοστό αποχώρησης από την έρευνα. Από αυτές, σε 10 μελέτες και οι δύο ομάδες δέχτηκαν τη συνήθη φροντίδα, ενώ η ομάδα παρέμβασης δέχτηκε επιπρόσθετα την πειραματική παρέμβαση. Σε 4 μελέτες χορηγήθηκε μόνο συνήθης φροντίδα, ενώ σε 8 μελέτες χρησιμοποιήθηκαν εναλλακτικοί σχεδιασμοί για την ομάδα ελέγχου.
Συμπεράσματα: Στις περισσότερες μελέτες δεν δίνεται η ίδια βαρύτητα στον μεθοδολογικό σχεδιασμό της παρέμβασης που έγινε στην ομάδα ελέγχου, με αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρο εάν το όφελος των εκπαιδευτικών παρεμβάσεων οφείλεται στην παρέμβαση αυτή καθαυτή ή σε μεροληψία σχεδιασμού. Η σύνθεση των αποτελεσμάτων των μελετών υπό αυτό το πρίσμα αναμένεται να πληροφορήσει τη νοσηλευτική κοινότητα για την αποτελεσματικότητα εκπαιδευτικών παρεμβάσεων σχετικών με τη διαχείριση συμπτωμάτων λόγω χημειοθεραπείας σε ασθενείς με καρκίνο.
Επιστροφή στο Πρόγραμμα