Κατάσταση υγείας πληθυσμών Ρομά. Βιβλιογραφική Ανασκόπηση
Αρσενίου Κωνσταντίνα, Βάγκα Ελισσάβετ, Κουλουρίδης Κωνσταντίνος, Φούσκας Θεόδωρος
Εισαγωγή: Η πατριαρχική δομή της οικογένειας των Ρομά, η προσήλωση στις κοινωνικές νόρμες και παραδόσεις, καθώς και ο νομαδικός τρόπος ζωής είναι οι βασικοί «ενδογενείς» άξονες που καθορίζουν τις στάσεις και συμπεριφορές σε θέματα υγείας,
Σκοπός: Σκοπός της ανασκόπησης ήταν η διερεύνηση της συσχέτισης μεταξύ των πεποιθήσεων των Ρομά και των επιδράσεων στην υγεία τους, με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων για την ένταξή τους σε δομές του κοινωνικού συνόλου και την αλλαγή συμπεριφοράς σε θέματα υγείας.
Μέθοδος: Έγινε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας των τελευταίων δέκα ετών, σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων (PubMed, Google Scholar), με λέξεις-κλειδιά όπως roma, gypsies, health status, gender, roma women, roma men. Από το σύνολο των μελετών, συμπεριλήφθηκαν όσες σχετίζονταν άμεσα με το υπό διερεύνηση θέμα, ενώ αποκλείστηκαν άρθρα που δεν σχετίζονταν με θέματα υγείας των Ρομά και δεν ήταν γραμμένα στην αγγλική γλώσσα.
Αποτελέσματα: Στην κουλτούρα των Ρομά, ένας άνθρωπος θεωρείται υγιής μέχρι να μη μπορεί να τα καταφέρει με τις καθημερινές του δραστηριότητες. Η άγνοια των βασικών συμπτωμάτων της νόσου ή και η επιδείνωση αυτής μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία τους, καθώς η νόσος μπορεί να μην επιδέχεται θεραπείας. O νομαδικός τρόπος ζωής, η ζωή σε καταυλισμούς και το χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο δεν επιτρέπουν την κατανόηση και συμμόρφωση της θεραπευτικής αγωγής, ενώ ο φόβος συγχρωτισμού με μη Ρομά, μαζί με το φόβο ότι θα γίνουν αποδέκτες απόρριψης και παραμέλησης, συχνά λειτουργούν αποτρεπτικά ως προς την πρόσβασή τους στις Υπηρεσίες Υγείας.
Συμπεράσματα: Στους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία των Ρομά ανήκουν οι πεποιθήσεις, οι συνθήκες διαβίωσης και η παραμέλησή τους από την επίσημη Πολιτεία, με αποτέλεσμα την περιορισμένη πρόσβαση στις δομές υγείας, την περιθωριοποίησή τους και την εκδήλωση ρατσιστικών φαινομένων. Η αξιολόγηση και η απήχηση των μέχρι τώρα υλοποιημένων προγραμμάτων, καθώς και τα νέα ερευνητικά στοιχεία για την ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων, απαιτεί τη συνεισφορά του συνόλου της υγειονομικής κοινότητας.
Επιστροφή στο Πρόγραμμα