Dear David Benton, Chief Executive Officer of the International Council of Nurses, Αγαπητοί Συνάδελφοι και συνεργάτες Αγαπητοί φίλοι,

Με τον τίτλο του φετινού Συνεδρίου «Νοσηλευτική και Μαιευτική: Γέφυρα πρόσβασης στις Υπηρεσίες Υγείας» το Διοικητικό Συμβούλιο του Παγκύπριου Συνδέσμου Νοσηλευτών και Μαιών επιθυμεί να στείλει το μήνυμα προς τους πολίτες και την κοινωνία ότι η μεγαλύτερη ομάδα επαγγελματιών υγείας διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο στην παροχή φροντίδας και ότι η συμμετοχή μας στον τομέα της υγείας στοχεύει πρώτα και πάνω απ´ όλα να εξυπηρετήσει τον άνθρωπο.
Η Νοσηλευτική και Μαιευτική περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την αυτόνομη αλλά και την ομαδική παροχή φροντίδας υγείας και συμβουλευτικής προς άτομα και ομάδες όλων των ηλικιών, σε όλα τα πεδία της δραστηριότητας τους. Υπενθυμίζω αυτά που η M. Rogers, (1979) έχει πει: «Η αρένα των υπηρεσιών της Νοσηλευτικής εκτείνεται σε όλες τις περιοχές, όπου υπάρχουν άνθρωποι».
Εκπαιδεύουμε τις μητέρες, ανοσοποιούμε τα νήπια, παρακολουθούμε τα παιδιά στα σχολεία, παρέχουμε συμβουλές στους έφηβους για υγιείς τρόπους ζωής, ενθαρρύνουμε τους ενήλικες για άσκηση και σωστή διατροφή και προσπαθούμε να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής για τους ηλικιωμένους.
Εργαζόμαστε στα νοσοκομεία, στα σχολεία, στις φυλακές, στις κλινικές, στην κοινότητα και σε προσωρινά καταλύματα προσφύγων. Είμαστε εκεί, σε περιόδους ειρήνης, σε περιόδους συγκρούσεων και πολέμου. Είμαστε παντού επειδή νοιαζόμαστε, επειδή φροντίζουμε. Επιδεικνύουμε έτσι ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συμμετέχουμε στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η σύγχρονη κοινωνία και εργαζόμαστε για βελτιστοποίηση της υγείας.
Η Νοσηλευτική και Μαιευτική επιστήμη επηρεάζεται από τις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της κοινωνίας, της φροντίδας των ασθενών, και του επαγγέλματος καθ’ εαυτού.

Ως αυτόνομοι επαγγελματίες διεκδικούμε να συμμετέχουμε ισότιμα σε επιτροπές λήψης αποφάσεων για θέματα υγείας. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΑΣΥΝΜ συμμετέχει σε Εθνικό Επίπεδο:
> Στην Επιτροπή Εποπτείας και Προστασίας Δικαιωμάτων Ψυχικά Ασθενών
> Στη Συμβουλευτική Επιτροπή για τα Ιδιωτικά Νοσηλευτήρια
> Στην Εθνική Επιτροπή για την προστασία, προαγωγή και υποστήριξη του Μητρικού θηλασμού.
Με βάση και τις αρμοδιότητες του, όπως απορρέουν από τις σχετικές διατάξεις του Περί Νοσηλευτικής Νόμου, εκπροσωπεί τους Νοσηλευτές και τις Μαίες σε συναντήσεις με την Επιτροπή Υγείας της Βουλής, το Υπουργείο Υγείας και κάθε άλλη αρμόδια αρχή του κράτους που ασχολείται με θέματα που αφορούν την Υγεία και το Επάγγελμα.
Είναι μέλος σε διεθνείς οργανισμούς όπως το Διεθνές Συμβούλιο Νοσηλευτών (ICN), η Διεθνής Συνομοσπονδία Μαιών (ICM, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Νοσηλευτών (EFN), ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Μαιών (EMA), η Κοινοπολιτειακή Ομοσπονδία Νοσηλευτών (CNF), το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Εθνικών Νοσηλευτικών και Μαιευτικών Συνδέσμων (EFNNMA-WHO) και σε αλλά εξειδικευμένα Ευρωπαϊκά και Διεθνή Νοσηλευτικά και Μαιευτικά Σώματα.

Επιπτώσεις στη φροντίδα
Έχουμε υποχρέωση να μελετάμε και να διεξάγουμε έρευνες έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να δώσουμε την καλύτερη δυνατή φροντίδα. Εργαζόμαστε για να αναπτύξουμε πρότυπα και για να πιέσουμε για ποιοτική παροχή υπηρεσιών υγείας.
Η παροχή φροντίδας είναι μια σταδιοδρομία που μετριέται στις στιγμές. Και κάθε ένας από εμάς έχει θαυμάσιες στιγμές που μας στηρίζουν και μας φωτίζουν σε δύσκολες καταστάσεις. Όταν βρίσκομαι στους κλινικούς χώρους θαυμάζω την αφοσίωση των συναδέλφων που παρά το φόρτο εργασίας είναι εκεί, για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Το βλέπω και το αισθάνομαι. Σκέφτομαι ότι το πιο αξιοθαύμαστο πράγμα, ότι παρά τις δυσκολίες, είναι το γεγονός ότι είμαστε εκεί και η φροντίδα μας είναι εμφανής στους ασθενείς και στις οικογένειες.

Πώς να διατηρήσουμε τη φροντίδα
Πώς βοηθούνται όμως οι Νοσηλευτές και οι Μαίες για να διατηρήσουν τη φροντίδα, στον Τομέα της Υγείας;
Εμείς λέμε ότι «πρέπει να εκτιμηθούν και να χρησιμοποιηθούν με σοφία οι δεξιότητές και οι γνώσεις τους και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι προκλήσεις που προκύπτουν στον εργασιακό χώρο». Αυτή η συνταγή είναι σημαντική και πρέπει με βάση αυτήν να κατευθύνουμε τις προσπάθειες μας.
Πρέπει οι αρμόδιοι φορείς να:
Καθιερώσουν τέτοια πολιτική που να μας δίνει την ευχέρεια για εφαρμογή όλων των δυνατοτήτων μας.
Καλά-υποκινούμενο και επαρκές ανθρώπινο δυναμικό θα αποτελέσει το κλειδί στην επιτυχία του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, που βασίζεται στη δυνατότητα προσέγγισης και την καθολική πρόσβαση στην φροντίδα υγείας καθώς και στη συνεργασία μεταξύ των ενεργών συμβαλλόμενων μερών στην φροντίδα υγείας.
Οι υψηλές αναλογίες ασθενών – νοσηλευτών συνδέονται με αυξανόμενο κίνδυνο συναισθηματικής εξουθένωσης και έλλειψη επαγγελματικής ικανοποίησης. Οι νοσηλευτές που απασχολούνται συνεχώς υπερωριακά ή εργάζονται χωρίς υποστηρικτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες είναι επιρρεπείς σε συστηματική απουσία από την εργασία με επιπτώσεις στην υγεία τους (Clarke, Sloane, Sochalski & Silber, 2002). Επομένως, μέσα στα πλαίσια των προσπαθειών που καταβάλλονται για μείωση του αριθμού των αδειών ασθενείας θα πρέπει οι διευθύνσεις των νοσηλευτηρίων να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τα πιο πάνω.
Η ηγεσία είναι σημαντική και διαμορφώνει το χαρακτήρα ενός οργανισμού (Al Shammari, 1992). Οι ηγέτες παρέχουν το όραμα για τους αντικειμενικούς στόχους του οργανισμού και το διάγραμμα δράσης προς επίτευξη τους. Οι καλοί ηγέτες της νοσηλευτικής μπορούν να αυξήσουν την ομαδική συνοχή και να εξουδετερώσουν το επαγγελματικό άγχος (Leveck & Jones 1996).
Η καλή ηγεσία, απαιτεί τέτοια κατανομή πόρων, έτσι ώστε να παρέχεται στους διοικούντες η εκπαίδευση, ο χρόνος, τα κίνητρα και οι λοιπές διευκολύνσεις που είναι απαραίτητες για την έναρξη και την υποστήριξη των βελτιώσεων σε όλους τους τομείς (Lowe 2004).
Όλα αυτά θα πρέπει να ληφθούν αρκετά σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο Υγείας αλλά και από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας ενόψει σχεδιασμών για ενδεχόμενη αυτονόμηση των κρατικών νοσηλευτηρίων ή πιθανή εγκαθίδρυση ενός νέου μοντέλου διοίκησης.

Στρατηγικές για περεταίρω ανάπτυξη Ως ΠΑΣΥΝΜ υποστηρίζουμε ότι θα πρέπει να υπάρχει:
1. Συνεχής προώθηση του νοσηλευτικού έργου.
2. Καθορισμός του πεδίου της νοσηλευτικής πρακτικής, έτσι ώστε οι νοσηλευτές, άλλοι επιστήμονες και οι πολίτες να είναι ενήμεροι για τις εξελίξεις στο επάγγελμα.
3. Κατοχύρωση της ασφαλείας στο περιβάλλον εργασίας.
4. Υποστήριξη της ερευνητικής δραστηριότητας.
5. Επιβράβευση πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων φροντίδας υγείας οι οποίες καταδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της νοσηλευτικής προσφοράς.
Αναλογίες Νοσηλευτών : ασθενών
Επισημαίνεται ότι σωστή και ασφαλής στελέχωση είναι οικονομικά αποτελεσματική για τα άτομα, τα συστήματα υγείας και την κοινωνία και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι χώρες με ικανοποιητικούς αριθμούς σε επαγγελματίες υγείας επιδεικνύουν καλύτερους δείκτες υγείας.

Με γνώμονα πάντοτε την ασφάλεια των ασθενών και την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας, επιμένουμε στη σωστή στελέχωση των νοσηλευτηρίων. Γι’ αυτό, ως ΠΑΣΥΝΜ έχουμε τοποθετηθεί επίσημα και κατηγορηματικά ενώπιον της επιτροπής Υγείας της Βουλής σε ό,τι αφορά το ΜΕΡΟΣ Χ, της σχετικής νομοθεσίας, για τη στελέχωση των Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων.
Αγαπητοί σύνεδροι,
Το κατεξοχήν επάγγελμα παροχής φροντίδας προσαρμόζει όλη την ποικιλομορφία της άποψης και του υποβάθρου που υπάρχει μεταξύ των Νοσηλευτών και Μαιών. Οι Νοσηλευτές και οι Μαίες της Κύπρου έχουν συμμετοχή όλο και περισσότερο σε ζητήματα που αφορούν το επάγγελμα όχι μόνο στα Τοπικά άλλα και στα Ευρωπαϊκά και Διεθνή Φόρα.
Πιστεύουμε ότι η ενδυνάμωση του επαγγέλματος στη χώρα μας θα πρέπει να στηριχθεί με:
Ανάπτυξη σαφών στρατηγικών σχεδιασμών ανθρώπινου δυναμικού για διασφάλιση της ποιότητας και ασφάλειας στην παρεχόμενη φροντίδα.
Εξασφάλιση ότι τα απαραίτητα νομικά και ρυθμιστικά πλαίσια εφαρμόζονται σε όλα τα επίπεδα του συστήματος υγείας συμπεριλαμβανομένων και των Ευρωπαϊκών οδηγιών και υποδείξεων που αφορούν τη Νοσηλευτική και Μαιευτική Εκπαίδευση.
Διευκόλυνση των Νοσηλευτών και Μαιών να εργάζονται επαρκώς και αποτελεσματικά, κατά τη μέγιστη δυνατότητά τους, τόσο σαν ανεξάρτητοι όσο και σαν αλληλοεξαρτώμενοι επαγγελματίες.
Συνάδελφοι,
Νοιώθω την ανάγκη να ευχαριστήσω και να επαινέσω όλους σας για το συνεχές και αυξανόμενο ενδιαφέρον και να σας διαβεβαιώσω ότι ο Επαγγελματικός Σύνδεσμος (που είμαστε όλοι εμείς) θα εργαστούμε για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις των καιρών στα ζητήματα που αφορούν το επάγγελμα και την Υγεία.
Είμαι σίγουρος ότι μέσα από τις παρουσιάσεις εργασιών και τις συζητήσεις που θα διεξαχθούν στο φετινό συνέδριο θα εξαχθούν συμπεράσματα ως προς την βαρυσήμαντη αξία της προσφοράς υπηρεσιών υγείας προς το συνάνθρωπο από τους νοσηλευτές και τις Μαίες.

Με συναδελφικούς χαιρετισμούς
Για το Διοικητικό Συμβούλιο
Ιωάννης Λεοντίου
Πρόεδρος ΠΑΣΥΝΜ