S1-2

Δίκαιο και Νοσηλευτική: Λειτούργημα, Επάγγελμα ή και Νομικό Πρόβλημα

Εκόντες άκοντες ως Κύπριοι, μεταξύ άλλων, αντιμετωπίζαμε, από παλιά πολλά και ποικίλα προβλήματα, όπως προβλήματα υγείας, κτηματικές, κληρονομικές διαφορές. Για την επίλυση των εν λόγω προβλήματα ζητούσαμε τη συνδρομή των επαγγελματιών υγείας και της νομικής.

Παράλληλα, είναι παγκοίνως αποδεκτό ότι η άσκηση οποιουδήποτε επαγγέλματος φροντίδας υγείας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον κίνδυνο διάπραξη λαθών και κατά συνέπεια παρουσία ανεπιθύμητων καταστάσεων στους επαγγελματίες υγείας, όπως για παράδειγμα το φαινόμενο του δεύτερου θύματος. Συνακόλουθα, οι Νοσηλευτές είναι οι περισσότερο εκτεθειμένοι επαγγελματίες υγείας γιατί ακριβώς προσφέρουν τις υπηρεσίες τους όλο το 24ωρο και αναντίλεκτα, η λειτουργία των νοσηλευτηρίων στηρίζεται, κυρίως, στην πολυπληθέστερη επαγγελματική ομάδα.

Γνωρίζουμε επίσης ότι η προστασία της υγείας είναι ατομικό δικαίωμα και δημόσιο αγαθό, του οποίου ο κεντρικός πυρήνας υποχρεώνει στην απουσία πρόκλησης οποιασδήποτε βλάβης ή προσβολής της σωματικής και ψυχικής υγείας του ατόμου ή στον περιορισμό της ελευθερίας του (δικαιώματος). Άρα και οι Νοσηλευτές έχουν μερίδιο σε αυτή την προστασία.

Στα πλαίσια αυτά αναπτύσσονται θέματα που άπτονται της επαγγελματικής ευθύνης των Νοσηλευτών, οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν στην άσκηση της Νοσηλευτικής γιατί ακριβώς σε περίπτωση αποτελέσματος που δεν έχει την επιδιωκόμενη επιθυμητή κατάληξη (διαφορετικός τρόπος να αναφερθεί ότι υπήρξε λάθος ή και αμέλεια), τότε εμφανίζονται όλα όσα δεν πρέπει να παρουσιαστούν.

Θίγονται επίσης θέματα ευθανασίας, μιας και αναμένεται να αρχίσει πολύ σύντομα η συζήτηση και ψήφιση σχετικού νόμου που αναπόφευκτα παρατηρούνται σύγκρουση ρόλων, ατομικών ηθικών αξιών και παροχή φροντίδας υγείας εκ καθήκοντος.

Από την όλη εισήγηση δεν παραλείπονται ζητήματα επείγουσας θεραπείας και δικαίου της ανάγκης, με επίκληση της θεωρίας των επιπτώσεων και αντιμετώπιση στην πράξη θεμάτων όπως το δικαίωμα θεραπείας και το δικαίωμα άρνησης θεραπείας σε ένα εκρηκτικό συνδυαστικό μείγμα με τις επαγγελματικές υποχρεώσεις, του Κώδικά Δεοντολογίας και των ηθικών αξιών των Νοσηλευτών.

S1-3

Διπλό στίγμα & προκλήσεις κατά τη φροντίδα παραπτωματιών με ψυχικό νόσημα: Ο ρόλος του διακανικού νοσηλευτή ψυχικής υγείας

Αρχικά γίνεται αποσαφήνιση του ρόλου του δικανικού νοσηλευτή ψυχικής υγείας (ΔΝΨΥ), και επισημαίνεται ότι ο ρόλος αυτός προσδιορίζεται από την εξειδικευμένη εκπαίδευσή του νοσηλευτή, και όχι από τον χώρο στον οποίο εργάζεται.

Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στη θεραπευτική διαδικασία και στις υπάρχουσες εγγενείς δυσκολίες, οι οποίες απορρέουν κύρια από την πολυπλοκότητα της ψυχικής νόσου, την παθοφυσιολογία της παρορμητικής συμπεριφοράς και του τρόπου με τον οποίο εμπλέκεται η παρορμητικότητα με τη διάπραξη της παραπτωματικής συμπεριφοράς. Έμφαση δίνεται στις κοινωνικές προκαταλήψεις και στα στερεότυπα, στοιχεία που επηρεάζουν τη δυναμική της θεραπευτικής σχέσης.

Επιπλέον, γίνεται αναφορά στις δυσκολίες του θεραπευτής να διαχειριστεί τα συναισθήματα απέχθειας, απόρριψης ή και φόβου, και στον τρόπο που τον επηρεάζουν ως κλινικό επαγγελματία υγείας.

Φτάνοντας στο ζήτημα της ιδιαιτερότητας των αναγκών του ψυχικά πάσχοντα παραπτωματία, γίνεται αναφορά στον τρόπο με τον οποίο αυτές διαφοροποιούνται από εκείνες των υπολοίπων ατόμων με σοβαρή ψυχική νόσο. Τέλος, συζητούνται συγκεκριμένες παράμετροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, και τα πρότυπα κλινικής πρακτικής της δικανικής νοσηλευτικής ψυχικής υγείας.

S1-5

Διερεύνηση αναγκών για Καλές Πρακτικές συμπερίληψης & επανένταξης αποφυλακισθέντων. Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα KA2 RECHANCE

Η ομαλή επανένταξη των αποφυλακισθέντων στην κοινωνία, προϋποθέτει την ευκαιρία ανάπτυξης δεξιοτήτων και προσωπικών σχέσεων, σχέσεων που θα μειώνουν την υποτροπή και τον κίνδυνο  εκ νέου φυλάκισης τους  μετά την αποφυλάκιση. Το σωφρονιστικό σύστημα περιλαμβάνει τη μεταχείριση των κρατουμένων, ως  βασικός στόχος τη μεταρρύθμιση και κοινωνική αποκατάσταση τους. Σε αρκετές χώρες υπάρχουν προβλήματα σχετικά με την εξεύρεση κατάλληλης εργασίας για τους αποφυλακισθέντες. Δυστυχώς, οι παραδοσιακές μορφές εργασίας σε συνδυασμό με το μεταβαλλόμενο έργο της αγοράς καθιστά αναγκαία την ανάγκη δημιουργίας νέων συστημάτων εργασίας και δραστηριοτήτων για τους αποφυλακισθέντες και εν κατακλείδι την επιτακτική ανάγκη για περαιτέρω εκπαίδευση και προσωπική ανάπτυξη.

Στόχοι: Στόχος ήταν να διερευνηθούν οι βέλτιστες πρακτικές για την κοινωνική ένταξη, καθώς και οι ανάγκες και τα χαρακτηριστικά των αποφυλακισθέντων σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες.

Σχεδιασμός: Η παρούσα έρευνα είναι ποσοτική περιγραφική, έρευνα πεδίου, η οποία παρουσιάζει α) την κύρια ανάλυση από το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο και το πλαίσιο των συμμετεχουσών χωρών έναντι των πρώην κρατουμένων με βάση την βιβλιογραφική ανασκόπηση β) Επισκόπηση βιβλιογραφίας και έρευνα σχετικά με ορθές πρακτικές στον τομέα των πρώην κρατουμένων στους 6 εταίρους. Χρησιμοποιήθηκαν  ημιδομημένες συνεντεύξεις με λειτουργούς αποφυλακισθέντων, ερωτηματολόγιο συλλογής δεδομένων, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ανάγκες εκπαιδευτικές και προσωπικές με στόχο την κοινωνική ένταξη των αποφυλακισθέντων, Το δείγμα αποτέλεσαν 15 αποφυλακισθέντες από κάθε χώρα σύνολο 90.

Αποτελέσματα:  Οι αποφυλακισθέντες βρίσκονται στο στάδιο ανάρρωσης από τον εθισμό, τη διάλυση της οικογένειας, το τραύμα και το στίγμα της κοινωνίας που επηρεάζει την αίσθηση της αξίας και της αυτοεκτίμησής τους. Πολλά από αυτά τα εμπόδια έχουν αρνητικό αντίκτυπο στα κίνητρα και στην ικανότητα εισόδου στην αγορά εργασίας και σε ορισμένες περιπτώσεις διατήρησης ευκαιριών απασχόλησης. Από πλευράς δεξιοτήτων παρατηρήθηκε παρά το γεγονός ότι οι πλείστοι χρησιμοποιούν έξυπνο κινητό τηλέφωνα, έχουν πολύ κακές δεξιότητες ΤΠΕ συχνά χωρίς διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή πρόσβαση σε υπολογιστή με Διαδίκτυο, παράλληλα παρουσιάζεται μεγάλη ανάγκη εκπαίδευσης σε θέματα που αφορούν την διαχείριση του στρες, δεξιότητες επικοινωνίας και διαχείρισης συγκρούσεων καθώς και δεξιοτήτων ομαδικής εργασίας. Το μεγαλύτερο πλήγμα και εμπόδιο που αναγνωρίστηκε είναι το στίγμα και την περιθωριοποίηση που βιώνουν.

Συμπεράσματα: Είναι προφανές ότι οι πρώην κρατούμενοι πρέπει να ενθαρρυνθούν από το κράτος και τα υπεύθυνα ιδρύματα για συμμετοχή σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης. Μετά την αποφυλάκισή τους συνήθως καλούνται να παλέψουν για να ανταποκριθούν στις άμεσες ανάγκες της ΖΩΗΣ, με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων να αντιμετωπίζουν ασυναγώνιστα εμπόδια και δυσκολίες στην εύρεση νέας εργασίας. Στο κοινωνικό στίγμα και την περιθωριοποίηση που αντιμετωπίζουν στην καθημερινή τους ζωή, έρχονται να προστεθούν τα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, και η ανεπαρκής πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες που οδηγεί σε αλλεπάλληλες αρνητικές συνέπειες στη κατάσταση της υγείας τους

S1-6

Τα μέτρα αντιμετώπισης διασποράς του covid-19 στο Νοσοκομείο Αθαλάσσας

Το Νοσοκομείο Αθαλάσσας των Φεβρουάριο του 2020, βρέθηκε αντιμέτωπο με την μεγαλύτερη πανδημία των τελευταίων 100 χρόνων. Ένα νοσηλευτήριο στερημένο από σύγχρονες κτηριακές υποδομές και με ψηλό ποσοστό πληρότητας. Το νεοσύστατο τότε γραφείο διασφάλισης ποιότητας επιφορτίστηκε το έργο ανάπτυξης πρωτοκόλλων και εγχειριδίων που θα αναχαιτούσαν την διασπορά του Covid -19 στους θαλάμους και εγκαταστάσεις του ασυλικού (κτηριακά)  τύπου Νοσηλευτηρίου. Στην παρουσίαση αυτή θα γίνει αναφορά στην ιστορική αναδρομή της παρουσίας του Covid -19 στο Νοσοκομείο Αθαλάσσας, στα μέτρα που λήφθηκαν και ανασκόπηση των μεγάλων διασπορών μέσα στους θαλάμους.

Από την όλη εισήγηση δεν παραλείπονται ζητήματα επείγουσας θεραπείας και δικαίου της ανάγκης, με επίκληση της θεωρίας των επιπτώσεων και αντιμετώπιση στην πράξη θεμάτων όπως το δικαίωμα θεραπείας και το δικαίωμα άρνησης θεραπείας σε ένα εκρηκτικό συνδυαστικό μείγμα με τις επαγγελματικές υποχρεώσεις, του Κώδικά Δεοντολογίας και των ηθικών αξιών των Νοσηλευτών.

S1-6

Τα μέτρα αντιμετώπισης διασποράς του covid-19 στο Νοσοκομείο Αθαλάσσας

Το Νοσοκομείο Αθαλάσσας των Φεβρουάριο του 2020, βρέθηκε αντιμέτωπο με την μεγαλύτερη πανδημία των τελευταίων 100 χρόνων. Ένα νοσηλευτήριο στερημένο από σύγχρονες κτηριακές υποδομές και με ψηλό ποσοστό πληρότητας. Το νεοσύστατο τότε γραφείο διασφάλισης ποιότητας επιφορτίστηκε το έργο ανάπτυξης πρωτοκόλλων και εγχειριδίων που θα αναχαιτούσαν την διασπορά του Covid -19 στους θαλάμους και εγκαταστάσεις του ασυλικού (κτηριακά)  τύπου Νοσηλευτηρίου. Στην παρουσίαση αυτή θα γίνει αναφορά στην ιστορική αναδρομή της παρουσίας του Covid -19 στο Νοσοκομείο Αθαλάσσας, στα μέτρα που λήφθηκαν και ανασκόπηση των μεγάλων διασπορών μέσα στους θαλάμους.

Από την όλη εισήγηση δεν παραλείπονται ζητήματα επείγουσας θεραπείας και δικαίου της ανάγκης, με επίκληση της θεωρίας των επιπτώσεων και αντιμετώπιση στην πράξη θεμάτων όπως το δικαίωμα θεραπείας και το δικαίωμα άρνησης θεραπείας σε ένα εκρηκτικό συνδυαστικό μείγμα με τις επαγγελματικές υποχρεώσεις, του Κώδικά Δεοντολογίας και των ηθικών αξιών των Νοσηλευτών.

S1-7

Ιατρική Κάνναβη, στάσεις, απόψεις, πεποιθήσεις και γνώσεις ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους Φοιτητές Νοσηλευτικής

Τα επιστημονικά δεδομένα τα οποία αναφέρονται στην ιατρική κάνναβη όπως έχει φανεί είναι ελλιπή. Συγκεκριμένα, η απουσία συστηματικών ερευνών οι οποίες να  εξετάζουν σχετικά θέματα τα οποία αφορούν την ιατρική κάνναβη σε πολιτισμικό, κοινωνικό αλλά και οργανικό επίπεδο καθιστά σαφή την ανάγκη για διεξαγωγή μελετών στο φλέγων θέμα της ιατρικής κάνναβης. Βάση των πιο πάνω δεδομένων, η παρούσα έρευνα επιχείρησε με τον δικό της τρόπο να καλύψει εν μέρει το ερευνητικό αυτό κενό συμβάλλοντας στην δημιουργία και παράθεση ερευνητικών δεδομένων που αφορούν τις στάσεις, απόψεις, πεποιθήσεις και γνώσεις ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους Φοιτητές Νοσηλευτικής.

Στόχοι: Στόχος ήταν να διερευνηθούν οι στάσεις, οι πεποιθήσεις και οι γνώσεις των φοιτητών Νοσηλευτικής σχετικά με τη χρήση ιατρικής κάνναβης στην Κύπρο.

Σχεδιασμός: Η παρούσα μελέτη αφορά μια περιγραφική, συγχρονική μελέτη με εσωτερικές συγκρίσεις. Τον πληθυσμό στόχο αποτέλεσαν οι όλοι προπτυχιακοί φοιτητές νοσηλευτικής στην Κύπρο ( (1) Δημόσιο Πανεπιστήμιο και (3) Ιδιωτικά Πανεπιστήμια). Για τις αναλύσεις εντός των διάφορων ομάδων και υπο-ομάδων, χρησιμοποιήθηκε η στατιστική δοκιμασία Pearson chi-square test διαφορές ομάδων. Συνολικά συμπληρώθηκαν  252 ερωτηματολόγια ανώνυμα και εθελοντικά.

Αποτελέσματα: Τα ποσοστά ανδρών και γυναικών που συμπεριλήφθηκαν στο δείγμα ήταν 21 % άνδρες και 79 % γυναίκες (ποσοστό ανταπόκρισης 62,7 %). Οι τριτοετείς φοιτητές ανέφεραν συχνότερη χρήση κάνναβης για όλους τους λόγους – για τους ίδιους, τους φίλους και την οικογένεια (p <0,05). Επιπλέον, ανέφεραν θετικότερες δηλώσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα της ιατρικής κάνναβης στη θεραπεία ιατρικών παθήσεων (p <0,05). Επιπλέον, οι φοιτήτριες ανέφεραν συχνότερα την αναγκαιότητα ενσωμάτωσης της εκπαίδευσης στην ιατρική κάνναβη στα ακαδημαϊκά προγράμματα σπουδών (p < 0,05).

Συμπεράσματα: Δεδομένης της αναφερόμενης έλλειψης γνώσης, προτείνεται εμπλουτισμός της διδακτέας ύλης της νοσηλευτικής με μαθήματα και διαλέξεις που σχετίζονται με την ιατρική κάνναβη, τόσο θεωρητικά όσο και κλινικά/εργαστηριακά. Οι συσχετίσεις που εντοπίστηκαν ανάμεσα στις στάσεις/απόψεις, με το φύλο και τα έτη σπουδών των φοιτητών, υποδεικνύουν την ανάγκη συμπερίληψης των συγκεκριμένων παραγόντων κατά τον σχεδιασμό σχετικής εκπαίδευσης για κατάρτιση των φοιτητών.

S2-1

Πιθανοί λόγοι φυγής των μεσαίων διοικητικών στελεχών νοσηλευτικής στα κρατικά νοσηλευτήρια της Κύπρου

Εισαγωγή: Η τάση φυγής περιλαμβάνει νοσηλευτές που μετακινούνται σε άλλο θάλαμο στο ίδιο νοσοκομείο ή αποχωρούν από τον οργανισμό ή το επάγγελμα (Hayes et al. 2012). Η διασφάλιση υποστηρικτικού εργασιακού περιβάλλοντος ενθαρρύνει τους νοσηλευτές να παραμείνουν στα νοσοκομεία που εργάζονται και υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ της τάσης φυγής των νοσηλευτών και την ικανοποίηση τους από την εργασία (Pishgooie et al. 2019).

Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας εργασίας επικεντρώνεται στη διερεύνηση των λόγων της τάσης φυγής των νοσηλευτών μέσου επιπέδου διοίκησης στα κρατικά νοσηλευτήρια της Κύπρου.

Υλικό και μέθοδος: Ποιοτικά δεδομένα έρευνας που διερευνούσε τα επίπεδα αυτεπάρκειας, ενδυνάμωσης και ισχύος των προϊστάμενων νοσηλευτών (Ν = 186) σε όλα τα κρατικά νοσηλευτήρια της Κύπρου (N = 8) που κατείχαν τους τίτλους ΑΝΛ και ΠΝΛ κατά την 31/12/2019. Στο δείγμα συμμετείχαν 175 άτομα στην πρώτη φάση, τον Μάρτιο του 2019 (94% ανταπόκριση) και 178 στη δεύτερη φάση, τον Μάρτιο του 2020 (95,6% ανταπόκριση).
Στην πρώτη φάση, από τους 175 συμμετέχοντες, κατέγραψαν λόγους για τίς προθέσεις τους οι 132. Στη δεύτερη φάση, από τους 178 συμμετέχοντες, ανάφεραν λόγους για τις προθέσεις τους οι 128. Όπως προέκυψε από τα αποτελέσματα της ποσοτικής έρευνας η τάση φυγής διαφοροποιείται ανοδικά στη δεύτερη φάση.
Τα δεδομένα αφορούν στους πιθανούς λόγους για την τάση φυγής των συμμετεχόντων από τους οποίους ζητήθηκε να «αναφέρουν τους δύο κύριους λόγους που θα δικαιολογούσαν την απάντηση στην  ερώτηση: «Αν σου δινόταν η ευκαιρία και λαμβάνοντας υπόψη τα ωφελήματα και τις υποχρεώσεις σου (τι παίρνεις και τι δίνεις στην εργασία σου) θα επιθυμούσες να αλλάξεις τμήμα, οργανισμό/ νοσοκομείο, επάγγελμα;»

Αποτελέσματα: Έχουν εντοπιστεί δηλώσεις δυσαρέσκειας από κάποιους συμμετέχοντες, οι οποίες είχαν αποδέκτες τον οργανισμό, το νοσοκομείο ή τη διοίκηση. Άλλοι λόγοι εστιάζονταν σε έλλειψη ευκαιριών, απουσία στήριξης, αβεβαιότητα για το μέλλον, έλλειψη συνεργασίας και συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων. Κάποιοι από τους λόγους, επικεντρώνονταν στον τρόπο αντιμετώπισης της διοίκησης του νοσοκομείου και στην έλλειψη οράματος. Συμμετέχοντες που δεν εξέφρασαν πρόθεση φυγής, αναγνώριζαν σταθερότητα και ικανοποίηση ενώ κάποιοι άλλοι το συνέδεαν και με άλλους παράγοντες όπως τη συνεργασία με τους συναδέλφους. Η κόπωση, το άγχος, ο φόρτος εργασίας και η υποστελέχωση ήταν επίσης λόγοι που υποδηλούσαν εξουθένωση και δηλώθηκαν από αυτούς που εξέφραζαν προθέσεις φυγής όπως και οι απολαβές και η απουσία επιβράβευσης που υποδηλούσαν απουσία κινήτρων.
Εμπόδια στην πρόθεση φυγής ήταν η αποκτηθείσα εμπειρία, η συνήθεια η ηλικία η ειδικότητα και όπου εντοπίστηκε καλή συνεργασία με τους συναδέλφους ή ακόμα και προσωπικοί λόγοι (οικογενειακοί, λόγοι υγείας και απόσταση από το σπίτι).

Συμπεράσματα: Η τάση φυγής των συμμετεχόντων συνδέετο κυρίως με την εξουθένωση, το φόρτο εργασίας, το άγχος, την απουσία υποστήριξης και συνεργασίας εκ μέρους της διοίκησης/ οργανισμού, την απουσία κινήτρων και επιβράβευσης πάρα με τους προσωπικούς λόγους ή τη συνεργασία με τους συναδέλφους.

S2-3

Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασίας σε Μονάδες παροχής Υγείας

Εισαγωγή:  Η Υγιεινή και η Ασφάλεια είναι κεφαλαιώδους σημασίας για κάθε εργασιακό χώρο, μα ειδικά στις Μονάδες Υγείας, η σημασία τους είναι κρίσιμη. Στις Μονάδες Υγείας, η ανάγκη για τήρηση των κανόνων Υγιεινής και Ασφάλειας είναι ουσιώδες, τόσο για τη προστασία των Επαγγελματιών Υγείας και άλλων εργαζομένων, όσο και για τη προστασία των ληπτών Υπηρεσιών Υγείας.

Σκοπός: Περιγραφή της σημασίας της Υγιεινής και Ασφάλειας στις Μονάδες Υγείας και η παρουσίαση των βασικών κατευθύνσεων, για την εξασφάλιση των κανόνων Υγιεινής και Ασφάλειας στους χώρους αυτούς.

Μεθοδος: Πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση, τόσο στην Ελληνική, όσο και στην Αγγλική γλώσσα, στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομενων, PubMed, Medline, , Google Scholar και αναζητήθηκαν σχετικά άρθρα, με λέξεις κλειδιά όπως, health, safety, hygiene, health units, hospital, occupational safety, patient safety, είτε στο τίτλο, είτε στη περίληψη. Η αναζήτηση έγινε μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου 2021.

Αποτελέσματα: Τρεις κατηγορίες κινδύνων για την Υγιεινή και Ασφάλεια ανευρέθηκαν, όπως οι κίνδυνοι για την ασφάλεια  (safety hazards) , οι κίνδυνοι για την υγεία (health hazards) και οι κίνδυνοι για την Υγεία και την ασφάλεια. Κάθε κίνδυνος πρέπει να αξιολογείται μέσω των υπαρχόντων μεθόδων και την αποτύπωση της επίπτωσης του, στην ασφάλεια και την υγεία των Επαγγελματιών Υγείας. Οι κίνδυνοι πρέπει να αντιμετωπίζονται μέσω προστατευτικών μέτρων, αλλά και μέσω της δημιουργίας μίας κουλτούρας ασφαλείας, που μπορεί να καλλιεργηθεί μέσα εκπαιδευτικά και άλλα προγράμματα.

Συμπεράσματα:  Για τη διασφάλιση των εργαζομένων στις Μονάδες Υγείας, είναι απαραίτητη η ύπαρξη πλαισίου, για την πιστή εφαρμογή και συμμόρφωση, με διεθνής κανόνες ασφαλείας, σε οργανωσιακό  και  εκπαιδευτικό επίπεδο, τόσο για την ομαλή διεκπεραίωση των λειτουργιών της Μονάδας,  όσο και για την καλλιέργεια μίας εργασιακής κουλτούρας ασφαλείας. Μέσα από τη βιβλιογραφία, δίνονται οι κατάλληλες κατευθύνσεις στην Ηγεσία/Διοίκηση, για τη διαμόρφωση στρατηγικής και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των κινδύνων. Σε κάθε περίπτωση, η έρευνα στο θέμα της εργασιακής υγιεινής και ασφάλειας, είναι θέμα μείζονος σημασίας και πρέπει να υποστηρίζεται.

S2-4

Η επίδραση ενός ενημερωτικού και εκπαιδευτικού προγράμματος αναφορικά με την δωρεά οργάνων και ιστών σε φοιτητές επαγγελμάτων υγείας

Εισαγωγή: Η μεταμόσχευση και η δωρεά οργάνων  και ιστών αποτελεί σημαντικό αντικείμενο ερευνών στην επιστημονική κοινότητα. Η σοβαρή έλλειψη μοσχευμάτων και η άρνηση εγγραφής στο μητρώο δωρητών, φαίνεται να συνδέεται άμεσα με την έλλειψη σωστής πληροφόρησης του κοινού.

Σκοπός: Η διερεύνηση των γνώσεων και των στάσεων των φοιτητών επαγγελμάτων υγείας, πριν και μετά την εφαρμογή ενός σύντομου ενημερωτικού/εκπαιδευτικού προγράμματος (βίντεο), σχετικά με τη δωρεά οργάνων και ιστών, καθώς και της αναγκαιότητας για εκπαίδευση και προώθηση της ευαισθητοποίησης όσον αφορά την δωρεά οργάνων και ιστών.

Υλικό και Μέθοδος: Ο μελετώμενος πληθυσμός αποτελούνταν από 413 φοιτητές επαγγελμάτων υγείας και μη, εκ των οποίων 201 παρακολούθησαν εκπαιδευτικό βίντεο για τη δωρεά οργάνων. Αναπτύχθηκε ερωτηματολόγιο που περιλάμβανε στοιχεία-ερωτήσεις από σχετικά έγκυρα και δομημένα εργαλεία αναφορικά με τις στάσεις και τις γνώσεις των φοιτητών σχετικά με την δωρεά οργάνων και ιστών, . Εφαρμόστηκαν στατιστικοί έλεγχοι σε διμεταβλητό και πολυμεταβλητό επίπεδο. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το IBMSPSS 20.0.

Αποτελέσματα: Η συνολική βαθμολογία γνώσεων σχετικά με την δωρεά οργάνων και ιστών εμφάνισε στατιστικά σημαντική αύξηση μετά την παρέμβαση (p<0,001)και η αύξηση της βαθμολογίας θετικών στάσεων σχετικά με την δωρεά οργάνων και ιστών πριν την εκπαίδευση/ενημέρωση σχετιζόταν με αύξηση της συνολικής βαθμολογίας γνώσεων (p<0,001). Επίσης, η αύξηση της ηλικίας σχετιζόταν με αύξηση της βαθμολογίας θετικών στάσεων σχετικά με την δωρεά οργάνων και ιστών (p<0,001). Ποσοστό 38,8% θα επιθυμούσε να εγγραφεί στο μητρώο δωρητών της χώρας πριν την εκπαίδευση/ενημέρωση και με το ποσοστό να ανεβαίνει σημαντικά στο 49,5% μετά την εκπαίδευση/ενημέρωση.

Συμπεράσματα: Συμπερασματικά, και η στάση τους απέναντι στο θεσμό άλλαξε θετικά σε αντίθεση με τους φοιτητές που δεν ενημερώθηκαν. Αυτό αναδεικνύει την σημαντικότητα της σωστής πληροφόρησης όσον αφορά την δωρεά.

S2-6

Ψυχολογική ανθεκτικότητα και επαγγελματική εξουθένωση σε νοσηλευτικούς λειτουργούς στην Κύπρο εν καιρώ πανδημίας

Ιστορικό: Η Covid-19 έχει προκαλέσει επιπλέον φόρτο εργασίας στους νοσηλευτές και με το πρόσθετο άγχος της μόλυνσης και των στενών ανθρώπων που έχουν μολυνθεί, η επαγγελματική εξουθένωση επίκειται. Η επαγγελματική εξουθένωση είναι μια κατάσταση σωματικής και συναισθηματικής εξάντλησης.  Η επαγγελματική εξουθένωση ειδικά σε εργαζόμενους στον τομέα της υγείας αποτελεί ένδειξη μεγάλης ανησυχίας για το σύστημα υγείας. Κάποιοι επαγγελματίες καταφέρνουν και ανταπεξέρχονται ικανοποιητικά απέναντι σε αυτές τις επαγγελματικές πιέσεις, μια ικανότητα που έχει λάβει από τους ειδικούς την ονομασία Ψυχική Ανθεκτικότητα.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η καταγραφή και ανάλυση της εμφάνισης του συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης και η διερεύνηση των επιπέδων ψυχικής ανθεκτικότητας στο νοσηλευτικό προσωπικό στην Κύπρο.

Υλικά και μέθοδοι: Διεξήχθη διαδικτυακή έρευνα βασισμένη σε ερωτηματολόγια με χρήση της Απογραφής Εξουθένωσης της Κοπεγχάγης και της κλίμακας Conor Davidosn μεταξύ όλων των εγγεγραμμένων νοσηλευτών στην Κύπρο (4.892). Η εξουθένωση ορίστηκε σε μια αποκοπή  άνω του 50%. Όσον αφορά την ψυχική ανθεκτικότητα έγινε επιλογή να χρησιμοποιηθεί το συνολικό σκορ της κλίμακας, για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων

Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκαν υψηλά επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης στο νοσηλευτικό προσωπικό (54,26%). Δεν εντοπίστηκε σημαντική στατιστική διαφορά μεταξύ των διαφόρων δημογραφικών στοιχείων που συλλέχθηκαν και της εξουθένωσης. Η εξουθένωση που συσχετίζεται με τους ασθενείς (32,77%) ήταν χαμηλότερη σε σύγκριση με την προσωπική ή επαγγελματική εξουθένωση (68,30% και 66,81% αντίστοιχα). Βρέθηκε ότι ο μέσος όρος της ψυχικής ανθεκτικότητας των εξεταζομένων ήταν στο 71,06% (SD 15,83) που υποδεικνύει υψηλά επίπεδα ψυχικής ανθεκτικότητας.

Συμπέρασμα: Υπάρχει σημαντικό ποσοστό νοσηλευτικού προσωπικού που πάσχει από επαγγελματική εξουθένωσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19 αλλά δεν είναι κάτι που προκαλούν οι ασθενείς. Προτείνουμε η διοίκηση να είναι υποστηρικτική για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και όπως αναγνωρίσουν το γρηγορότερο το φαινόμενο ώστε να παρέμβουν για την εύρεση βιώσιμων και εφαρμόσιμων λύσεων έτσι ώστε να διασφαλιστεί η ποιότητα  της παρεχόμενη φροντίδα υγεία.

S3-1

Η διερεύνηση της ποιότητας ζωής των Δυνητικών Δωρητών και Ληπτών Οργάνων Νεφρού μέσω ενημερωτικών βιβλιαρίων

Εισαγωγή: Ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στο χώρο της ιατρικής τον 21^ο αιώνα είναι οι μεταμοσχεύσεις οργάνων. Η ολιγάριθμη προσφορά οργάνων για μεταμόσχευση αποτελεί σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα για την προαγωγή των προγραμμάτων μεταμόσχευσης. Η θετική στάση των επαγγελματιών υγείας καθώς και της οικογένειας του δυνητικού δότη για τις μεταμοσχεύσεις μπορεί να συνδράμει τα μέγιστα στην αύξηση της δωρεάς οργάνων.

Ανασκόπηση βιβλιογραφίας: Πραγματοποιήθηκε συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση στις βάσεις δεδομένων: PUBMED, CINAHL, EMBASE και COCHRANE.

Λέξεις κλειδιά: Consent, Kidneys, Transplantation, Organ Donation, Values, Knowledge, Attitude, Family, ICU, Nurses.

Διεξαγωγή ανασκόπησης: 2021.

Επιλογή ερευνών:  Η μεθοδολογία των εργασιών που περιελήφθησαν στην ανάλυση εκτιμήθηκε με την κλίμακα Newcastle-Ottawa (Newcastle-Ottawa Scale-NOS) για την εκτίμηση της ποιότητας της μεθοδολογίας των μελετών.

Απόρριψη ερευνών: Απορρίφθηκαν όσες, δεν αφορούσαν άμεσα στο αντικείμενο της εργασίας.

Αποτελέσματα: Από την αναζητηση συμπεριλήφθηκαν 65 άρθρα σύμφωνα με τα κριτήρια που τέθηκαν.

Συμπεράσματα/Εισηγήσεις:

• Υπάρχει έλλειψη γνώσεων σχετικά για την μεταμόσχευση Νεφρού Ζωντανού Δότη στον γενικό πληθυσμό.
• Παρατηρήθηκε ότι οι συμμετέχοντες εξέφρασαν ουδετερότητα όσον αφορά τη στάση τους απέναντι στη μεταμόσχευση Νεφρού Ζώντος Δότη.
• Από την ανάλυση σχετικά με την επίδραση του προγράμματος πληροφόρησης στις στάσεις των Δοτών και των Μη δωρητών, παρατηρήθηκε ότι οι πληροφορίες δεν είχαν σημαντική επίδραση.
• Γι’ αυτό τον λόγο μετά την ολοκλήρωση της έρευνας δόθηκε ενημερωτικό φυλλάδιο στις οικογένειες με γενικές πληροφορίες.

Το εργαλείο έχει αποδεκτή αξιοπιστία και εγκυρότητα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μελλοντικές μελέτες στην Κύπρο και την Ελλάδα, προκειμένου να καταγραφεί η στάση και η γνώση του πληθυσμού σε θέματα μεταμόσχευσης νεφρού ζώντος δότη. Το ερωτηματολόγιο που αναπτύχθηκε στην παρούσα μελέτη μπορεί επίσης να βοηθήσει στην επισήμανση του προβλήματος και στην ενημέρωση του κοινού και των επαγγελματιών υγείας, προκειμένου να βελτιώσει τη στάση απέναντι στη δωρεά οργάνων και να αυξήσει τους δότες στη χώρα. Απαιτούνται μελλοντικά να γίνουν μελέτες μεγάλης κλίμακας και διαχρονικές μελέτες για την εξέταση των επιπτώσεων της λήψης ή δωρεάς οργάνων στην οικογένεια (φροντιστές) των ασθενών. Για τη δημιουργία ισχυρών δεδομένων, αυτές οι μελέτες πρέπει να αξιολογήσουν διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της Αιτιολογίας της νόσου, Σοβαρότητας της νόσου, Επιπλοκών, Συννοσηρότητας, Κοινωνικο-δημογραφικών χαρακτηριστικών του ασθενούς.

S3-2

Αντιμετώπιση δερματικού τραύματος, περιφερικά της εξόδου Περιτοναϊκού Καθετήρα σε ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία Περιτοναϊκής Κάθαρσης

Εισαγωγή: Το πρόβλημα του τραυματισμού του δέρματος λόγω των αυτοκόλλητων επιθεμάτων και της ιατρικής τους κόλλας, γύρω από την έξοδο του Περιτοναϊκού Καθετήρα είναι ήδη γνωστό στη κοινότητα επαγγελματιών υγείας. Θεωρείται συνηθισμένο γεγονός,  τόσο στο περιβάλλον οξείας φροντίδας, όσο και σε αυτό της χρόνιας, σε ενδονοσοκομειακό περιβάλλον και μη.

Οι επαναλαμβανόμενες εφαρμογές και αφαιρέσεις  των αυτοκόλλητων επιθεμάτων, αυξάνουν την πιθανότητα παρουσίας τραυματισμού του δέρματος, που κανονικά δρα, ως φυσικό φράγμα έναντι επιβλαβών ουσιών. Οι καταστάσεις που προκαλούνται λόγο της ιατρικής κόλλας των επιθεμάτων, είναι μεν διαδεδομένες αλλά και υπο-αναφερόμενες. Το σίγουρο είναι ότι μπορούν να  θέσουν σε κίνδυνο την ακεραιότητα του δέρματος. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πρόληψη και η θεραπεία, αφορά στη κατάλληλη προετοιμασία του δέρματος, τη σωστή  χρήση του επιθέματος και την αφαίρεση του.

Στη κλινική μας το θέμα αυτό, προβλημάτισε τους Νοσηλευτές και την Ιατρική ομάδα, αφού περιφερικά της εξόδου του καθετήρας περιτοναϊκής κάθαρσης, κάποιοι ασθενείς παρουσίαζαν τέτοιου είδους τραυματισμούς. Κάποιοι από αυτούς ήταν ήπιοι και κάποιοι ήταν ποιο σοβαροί. Ο φόβος τόσο της ιατρονοσηλευτικής ομάδας, όσον και των ιδίων των ασθενών, ήταν να μην προκληθεί λοίμωξη που θα οδηγήσει με τη σειρά της, σε λοίμωξη εξόδου, καναλιού και περιτονίτιδας. Οι επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις εξόδων και περιτονίτιδες στους ασθενείς αυτούς, οδηγούν σε αφαίρεση του καθετήρα και Αιμοκάθαρση.

Μέθοδοι: Δείγμα  της έρευνας αποτέλεσαν οι ασθενείς Κλινικής Περιτοναϊκής Κάθαρσης Νοσοκομείου Λεμεσού, με δερματικό τραύμα, από 1^η Ιανουαρίου 2020 μέχρι σήμερα. Η συλλογή των δεδομένων έγινε μέσον καταγραφής στη Νοσηλευτική αναφορά..

Αποτελέσματα: Αρχικά η τεκμηρίωση του προβλήματος και οι όλες συνεργασίες και παρεμβάσεις της Ιατρονοσηλευτικής ομάδας της κλινικής μας, οδηγήσαν σε νέες παρεμβάσεις πρόληψης του δερματικού τραύματος, γύρω από την έξοδο του καθετήρα. .

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Το δερματικό τραύμα γύρω από την έξοδο του περιτοναϊκού καθετήρα, είναι παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει μέχρι και στην απώλεια της μεθόδου θεραπείας στους ασθενείς Τελικού Σταδίου Χρόνιας Νεφρικής Νόσου σε Περιτοναϊκή Κάθαρση. Η πρόληψη και αντιμετώπιση του στη κλινική μας, ενέπλεξε τη πολυδύναμη ομάδα επαγγελματιών υγείας, που μέσω έρευνας και συνεργασιών μπόρεσαν να εφαρμόσουν παρεμβάσεις για αποφυγή του προβλήματος.

S3-3

Η διερεύνηση της επίδρασης της σεξουαλικής δυσλειτουργίας σε ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Εισαγωγή: Η σεξουαλική  δυσλειτουργία είναι αρκετά συχνή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό και επηρεάζεται από σωματικούς, ψυχολογικούς παράγοντες και άλλες παθολογικές καταστάσεις.  Η βιβλιογραφία σχετικά με τα σεξουαλικά προβλήματα ασθενών με Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια (ΧΝΑ) είναι αρκετά περιορισμένη. Στην Κύπρο  δεν υπάρχουν  ερευνητικές μελέτες σχετικές με το θέμα.

Σκοπός: H διερεύνηση της επίδρασης της σεξουαλικής δυσλειτουργίας σε ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.

Μέθοδος: Για τη συλλογή των δεδομένων κατασκευάσθηκε ερωτηματολόγιο με κλειστού και ανοικτού τύπου ερωτήσεις. Στη συνέχεια έγινε έλεγχος εγκυρότητας και αξιοπιστίας του ερωτηματολογίου. Το δείγμα της έρευνας ήταν δείγμα ευκολίας και συμμετείχαν 100 ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας  σε Γενικό Νοσοκομείο επαρχιακής πόλης, από αυτούς οι 72 ήταν άντρες και οι υπόλοιποι γυναίκες.

Αποτελέσματα:  Το επίπεδο μόρφωσης και η ηλικία επηρεάζει σημαντικά τη ζωή των ατόμων που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης νεφρικής λειτουργίας. Το 50% του δείγματος δηλώνει ότι δεν έχει ιδιαίτερες σεξουαλικές επαφές και είναι σε μέτριο βαθμό ικανοποιημένο από την σεξουαλική του ζωή. Παράλληλα, αναφέρει ότι το σεξ δεν αποτελεί σημαντικό στοιχείο της ζωής του με ένα μέσο όρο 2,85. Το 87% των συμμετεχόντων δεν ζήτησαν  ιατρική συμβουλή και δεν  μπορούν να συζητήσουν αυτό το θέμα. Επίσης δηλώνουν ότι προτιμούν να συζητήσουν με ειδικευμένο προσωπικό τα θέματα σεξουαλικότητας σε ποσοστό (64%). Το 63% δεν ήταν ενήμεροι για τη σεξουαλική δυσλειτουργία  και δεν είχαν καμία ενημέρωση από ιατρό ή νοσηλευτή σε ποσοστό 92%.

Συμπεράσματα: Το θέμα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης κυρίως στην  Κύπρο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχει έλλειψη πληροφόρησης και θεραπευτικής αντιμετώπισης της σεξουαλικής  δυσλειτουργίας σε ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.

S3-4

Διερεύνηση της συχνότητας εμφάνισης λοιμώξεων και δυσλειτουργιών σε Κεντρικούς Φλεβικούς Καθετήρες αιμοκάθαρσης Γ.Ν. Λάρνακας

Εισαγωγή: Ο Κεντρικός Φλεβικός Καθετήρας (ΚΦΚ) στην αιμοκάθαρση είναι απαραίτητος γιατί τοποθετείται εύκολα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί αμέσως σε οξείες καταστάσεις, θέτει όμως σε αυξημένο κίνδυνο τον Αιμοκαθαιρόμενο ασθενή για την ανάπτυξη τοπικών και συστηματικών λοιμογόνων επιπλοκών. Στους Αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς με ΚΦΚ η Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) στον παράγοντα της ψυχικής υγείας είναι χειρότερη  συγκρινόμενη με αυτή των ασθενών με Αρτηριοφλεβική Αναστόμωση (ΑΑ) επειδή  παρουσιάζουν τις περισσότερες επιπλοκές (τοπικές επιμολύνσεις  και βακτηριαιμίες). Χρήζουν σε μεγαλύτερο ποσοστό  θεραπευτικής αγωγής για αντιμετώπιση των σοβαρών αυτών επιπλοκών σε σχέση με τους Αιμοκαθαιρόμενους με ΑΑ με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος της παρεχόμενης φροντίδας υγείας  (Θεοδώρου Δ. και Παπασάββα Α., 2014).

Μέθοδοι: Δείγμα  της έρευνας αποτέλεσαν οι 41 Αιμοκαθαιρόμενοι ασθενείς με ΚΦΚ από τους 137 του Γ.Ν. Λάρνακας κατά την χρονικό διάστημα 1^η Ιουνίου μέχρι 31^η Αυγούστου 2020.
Η συλλογή δεδομένων πραγματοποιήθηκε με την λήψη των δημογραφικών χαρακτηριστικών και των στοιχείων υγείας των Αιμοκαθαιρόμενων ασθενών με ΚΦΚ από τον φάκελο αιμοκάθαρσης που διατηρείται στην Μονάδα Τεχνητού Νεφρού.

Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη αυξημένων περιστατικών λοιμώξεων και δυσλειτουργιών  ΚΦΚ κατά την αιμοκάθαρση.
Γίνετε αναφορά σε 16 περιπτώσεις  για λοίμωξη ΚΦΚ.  Παρατηρείται ποικιλία  περιστατικών όπως υποψία λοίμωξης λόγω κλινικής εικόνας (π.χ. ερυθρότητά, εκροή υγρού από έξοδο ΚΦΚ κ.α.), επιμολύνσεις αλλά και βακτηριαιμίες όπου χρειάστηκε η εισαγωγή και νοσηλεία του ασθενούς είτε για χορήγηση ενδοφλέβιας φαρμακευτικής αγωγής είτε για  αφαίρεση του ΚΦΚ ή και για επανατοποθέτησή άλλου ΚΦΚ.
Παρουσιάζονται επίσης 16 περιπτώσεις για εισαγωγή και νοσηλεία Αιμοκαθαιρόμενων ασθενών με ΚΦΚ. Αξιοσημείωτο είναι οι επαναλαμβανόμενες εισαγωγές σε αρκετούς από αυτούς, η αυξημένη ανάγκη χρήσης χειρουργείου και ακριβών αναλωσίμων,  η μακρόχρονη κατάληψη κλινών και της ανάγκης σε ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, η περαιτέρω χορήγηση φαρμάκων και διεξαγωγής αιματολογικών, ακτινολογικών και λοιπών εξετάσεων αλλά και η αυξημένη επισκεψιμότητα στο ΤΑΕΠ.

Συμπεράσματα: Συμπερασματικά τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων και δυσλειτουργιών σε   ΚΦΚ αιμοκάθαρσης είναι αυξημένη και δυστυχώς συνδέονται με σοβαρές και απειλητικές  λοιμώξεις που είναι σημαντική πηγή αύξησης της νοσηρότητας, του κόστους και της θνησιμότητας των Αιμοκαθαιρόμενων ασθενών.
Ο σωστός προγραμματισμός του χρόνιου νεφροπαθή για τοποθέτηση ΑΑ, η τήρηση άσηπτης τεχνικής σύνδεσης και αποσύνδεσης του Αιμοκαθαιρόμενου ασθενούς, η συνεχής εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού, η συμμόρφωση στις οδηγίες πρωτοκόλλων, η σωστή υγιεινή των χεριών και η εφαρμογή κλινικών πρακτικών είναι σημαντικοί παράγοντες μείωσης των λοιμώξεων σχετιζόμενες με τον ΚΦΚ αιμοκάθαρσης βελτιώνοντας έτσι και την ΠΖ του Αιμοκαθαιρόμενου ασθενή αλλά και την μείωση κόστους του υγειονομικού συστήματος.

S3-5

Μέτρηση διαφοράς όγκου υγρών στους ασθενείς ΤΣΧΝΝ σε θεραπείες κάθαρσης

Εισαγωγή: Οι ασθενείς Τελικού Σταδίου Χρόνιας Νεφρικής Νόσου (ΤΣΧΝΝ) που υποβάλλονται σε θεραπείες κάθαρσης (Αιμοκάθαρση και Περιτοναϊκή κάθαρση), ενδέχεται να παρουσιάσουν απώλεια μυϊκής μάζας, υποσιτισμό και υπερυδάτωση. Αυτά τα συμπτώματα, μπορούν να οδηγήσουν τους ασθενείς, σε  μειωμένη ποιότητα ζωής, να αυξήσουν τον κίνδυνο νοσηλείας, νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Η συνεργασία της διεπιστημονικής ομάδας (Γιατροί, Νοσηλευτές, Κλινικού Διαιτολόγοι) που παρακολουθεί τους ασθενείς, συμβάλει για την πρόληψη και αποφυγή των καταστάσεων αυτών. Ο κάθε επαγγελματίας υγείας στην ομάδα, αναλαμβάνει το δικό του αντικείμενο. Αυτό γίνεται μέσω μιας εξέτασης (BCM) που γίνεται στους ασθενείς, που μέσω των αποτελεσμάτων της, μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις προς όφελος των ασθενών.
Οι Νοσηλευτές στις Μονάδες Αιμοκάθαρσης, κλινικές Περιτοναϊκής Κάθαρσης και Τμήματα Νεφρολογίας, εκπαιδεύονται και διενεργούν τις μετρήσεις αυτές. Ο Νοσηλευτής μπορεί μέσω της εξέτασης αυτής να εντοπίσει τη διαφορά υγρού από το ξηρό βάρος και να αναφέρει τα αποτελέσματα στην ομάδα. στους καθερόμενους ασθενείς.
Τα αποτελέσματα BCM (Body Composition Monitor)αφορούν στην εκτίμηση κατάστασης του όγκου υγρών (πολύ σημαντικό στη κλινική Νοσηλευτική πρακτική), ιστικής μάζας και λιπώδους μάζας. Η μέτρηση αυτή, είναι σημαντική για την διαφορά όγκου υγρών στους ασθενείς ΤΣΧΝΝ σε θεραπείες κάθαρσης σύμφωνα με τους μελετητές, αφού βοηθά τους ειδικούς στη διαχείριση των υγρών στους ασθενείς τους.
Η υπερυδάτωση τους, είναι σοβαρό σύμπτωμα στους ασθενείς ΤΣΧΝΝ και αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιακή δυσλειτουργία (LVH, MI, CCF), αυξημένη συχνότητα ενδοδιαλυτικών νοσηρών συμβάντων και αιφνίδιο θάνατο.

Ανασκόπηση βιβλιογραφίας: Η αναζήτηση έγινε μέσω βάσεων ηλεκτρονικών δεδομένων (PubMed, CINAHL, Renalinfo, Biomed, Renalpro, Nephrology Now, MDPI κ.ά), χωρίς χρονικούς περιορισμούς.

Λέξεις κλειδιά: Body composition monitor, peritoneal dialysis patient, haemodialysis patients, End Stage Chronic Kidney Disease, dry weight, dialysis, BCM.

Διεξαγωγή ανασκόπησης: 2021.

Επιλογή ερευνών:  Η επιλογή των ερευνών, βασίστηκε στη χρησιμότητα και τη χρήση στη καθημερινή κλινική Νοσηλευτική πρακτική, διαφοράς υγρού από ξηρό βάρος, στους ασθενείς ΤΣΧΝΝ σε θεραπείες κάθαρσης.

Απόρριψη ερευνών: Απορρίφθηκαν όσες, δεν αφορούσαν άμεσα στο αντικείμενο της εργασίας..

Αποτελέσματα: χρησιμοποιήθηκαν 10 μελέτες που πληρούσαν τα κριτήρια επιλογής και σχετίζονταν με τα ερευνητικά ερωτήματα.

Συμπεράσματα/Εισηγήσεις: Οι Νοσηλευτές Νεφρολογίας μπορούν να χρησιμοποιούν στη καθημερινή τους κλινική πρακτική  το εργαλείο της μέτρησης εκτίμηση κατάστασης του όγκου υγρών, συμβάλλοντας σαν επαγγελματίες υγείας στη πρόληψη κινδύνων και αύξηση ποιότητας ζωής των ασθενών τους.

S4-1

Διαχωριστικό Ανεύρυσμα στο τμήμα ατυχημάτων και επειγόντων περιστατικών – Μελέτη περίπτωσης

Ο αυτόματος διαχωρισμός της  στεφανιαίας αρτηρίας (SCAD) είναι ένα σπάνιο φαινόμενο το οποίο τα τελευταία χρόνια αυξάνεται ραγδαία. Το διαχωριστικό ανεύρυσμα της στεφανιαίας αρτηρίας είναι μια σπάνια περίπτωση ξαφνικής εμφάνισης με αποτέλεσμα το καρδιακό θάνατο και οξύ στεφανιαίο σύνδρομο.Ο διαχωρισμός της αορτής αποτελεί την πιο επείγουσα καταστροφική πάθηση που μπορεί να αντιμετωπίσει η σύγχρονη Καρδιοχειρουργική και απαιτεί εξειδικευμένη Καρδιοχειρουργική Ομάδα, επειδή παρουσιάζει ιδιαίτερα υψηλή προ εγχειρητική αλλά και περ εγχειρητική θνητότητα.

Η έγκαιρη αναγνώριση της κλινικής εικόνας του ασθενή τόσο από νοσηλευτές όσο και από ιατρούς μπορεί να αποβεί σωτήρια. Ο συνεχής ρόλος του νοσηλευτή κατά την αιμοδυναμική παρακολούθηση του ασθενή μπορεί να οδηγήσει σε διαφοροδιάγνωση  αρχικά μέχρι να καταλήξει στη διάγνωση του διαχωριστικού ανευρύσματος.

S5-3

Τεχνικές περιφερικής φλεβικής πρόσβασης υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση

Εισαγωγή: Η περιφερική φλεβική πρόσβαση, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες παρεμβατικές διαδικασίες οι οποίες διενεργούνται κατά τη διάρκεια της εσωτερικής νοσηλείας των ασθενών. Όμως, η τοποθέτηση, πολλές φορές αποτελεί πρόκληση. Η χρήση των υπερήχων μπορεί να αποτελέσει λύση σε ασθενείς με αναμενόμενα δύσκολη περιφερική προσπέλαση.

Σκοπός: Βιβλιογραφικός εντοπισμός των τεχνικών περιφερικής φλεβικής πρόσβασης υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση και τα αποτελέσματα χρήσης τους.

Μέθοδος: Διενεργήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας μέσα από τη PubMed, για αναφορές και κλινικές δοκιμές χωρίς χρονικό περιορισμό, οι οποίες να περιγράφουν τη διαδικασία ή/και αποτελέσματα με τις εξής.

Αποτελέσματα: Ανευρέθηκαν, δύο τεχνικές περιφερικής φλεβικής πρόσβασης υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, οι οποίες διαφέρουν μόνο, ως προς τον προσανατολισμό (orientation) του ηχοβολέα (probe) του υπερήχου, μέσα από 7 κλινικές δοκιμές,  αφορούσαν βρέφη και ενήλικες,, με δείγμα 289 συνολικά ασθενών σε τμήματα πρώτων βοηθειών, χειρουργείου, παιδιατρικού τμήματος και εντατικής νοσηλείας. Στις 2 από τις 7 κλινικές δοκιμές η παρέμβαση διενεργείτο από νοσηλευτές ενώ οι υπόλοιπες από ιατρούς και τεχνικούς.

Συμπεράσματα: Η περιφερική φλεβική πρόσβαση υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, είναι ασφαλής, γρήγορη και αυξάνει επιτυχία της τοποθέτησης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, σε διάφορα τμήματα εσωτερικής και επείγουσας νοσηλείας. Η επιτυχία τοποθέτησης είναι αυξημένη σε σχέση με τη κοινή «τυφλή» τεχνική, όμως η επιτυχία σχετίζεται με  κατάρτιση και την εμπειρία του επαγγελματία που θα διενεργήσει την παρέμβαση.

λέξεις κλειδιά: Cannulation, Peripheral Venous Access, Ultrasound, RCTs και συνδυασμός αυτών.

S6-1

Πολλαπλή Σκλήρυνση

Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) θεωρείται σήμερα χρόνια νευροεκφυλιστική νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος με έντονη τη συμμετοχή του ανοσοποιητικού συστήματος στην παθογένεια και εξέλιξή της. Άγνωστη παραμένει μέχρι και σήμερα η αιτολογία της νόσού. Θεωρέιται ότι η νόσος εκδηλώνεται σε άτομα σε με κάποια γενετική προδιάθεσηκαι  με την επίδραση κάποιων περιβαλλοντικών παργόντων.

Η παθογένεια ξεκινά στην παιδική ηλικία , αλλά η νόσος ξεκινά κλινικά αργότερα κα η εκδήλωσή της εμφανίζεται στις ηλικίες 20-50 περίπου χρονών, αλλά σπανιότερα και σε μικρότερες ηλικίες κάτων των 18 (παιδιατρική ΠΣ). Εκδηλώνεται με ποικιλία νευρολογικών συμπτωμάτων με πιο χαρακτηρηστική αυτή της οπτικής νευρίτιδας. Είναι η πιο συχνή νευρολογική νόσος της νεαρής ενήλικης ζωής. Χαρακτηρίζεται στο 85-90% των περιπτώσεων απο υποτροπιάζοντα συμπτώματα (Υποτροπιάζουσα ΠΣ), Το υπόλοιπο 10-15% των ασθενών η νόσος εμφανίζει προοδευτική ρπιδείνωση των συμπτωμάτων της από την πρώτη μέρα εκδήλωσής της (Πρωτοπαθώς Προϊούσα ΠΣ). Τέλος στη φυσική πορεία και εξέλιξη της νόσιυ, το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών (πάνω από το 75%) με Υποτροπιάζουσα ΠΣ σε βάθος χρόνου 50-ετίας μεταπίπτει και αυτό σε προϊούσα μορφή της νόσου (Δευτεροπαθώς Προϊούσα ΠΣ).

Σήμερα έχουμε αποτελεσματικές θεραπείες ώστε να αντιμετωπίζουμε τόσο τις υποτροπές, όσο και την ίδια τη νόσο, είτε είναι Υποτροπιάζουσα είτε Προϊούσα. Τα φάρμακα που διαθέτουμε σήμερα για την Υποτροπιάζουσα ΠΣ μειώνουν από τη μιά την πιθανότητα, αλλά αυξάνουν και από την άλλη το χρόνο, μετάπτωσης της μορφής αυτής σε Δευτεροπαθώς Προϊούσα ΠΣ. Επίσης τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε στην Προϊούσα μορφή της νόσου κατααφέρνουν σε αρκετούς ασθενείς να επιβραδύνουν την πορεία της νόσου και σε μικρότερο ποσοστό να βελτιώσουν ακόμα και τις αναπηρίες των ασθενών.

Σήμερα, η αντιμετώπιση αυτής της ασθένειας αποτελεί στόχο πολυθεματικής παρέμβασης με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της ποιότηας της ζωής τόσο των ίδιων των ασθενών όσο και των οικογενειών τους.

S6-2

Διερεύνηση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας ασθενών με Σκλήρυνση κατά πλάκας

Εισαγωγή: Η πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μια αυτοάνοση, φλεγμονώδης και εκφυλιστική  πάθηση του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τα αίτια που οφείλονται στην προσβολή της νόσου παραμένουν άγνωστα, παρά τις μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί. Μία σημαντική επιπλοκή της πάθησης αυτής που σχετίζεται άμεσα με την ποιότητα ζωής των ασθενών είναι η σεξουαλική δυσλειτουργία.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας σε ασθενείς με ΠΣ και η σύγκρισή της με δείγμα του γενικού πληθυσμού.

Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα  περιλαμβάνει 107 ασθενείς με ΠΣ και 104 υγιή άτομα από τον γενικό πληθυσμό. Η στρατολόγηση  των  ατόμων  που  συμμετείχαν  στο Πρόγραμμα  βασίστηκε   σε απλή τυχαία δειγματοληψία κατά την παρακολούθησή τους στο  Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ). Η συλλογή δεδομένων για τις ανάγκες της συγκεκριμένης μελέτης  διενεργήθηκε από το Μάιο του 2019 μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2019.

Αποτελέσματα: Το δείγμα αποτελείται από 50.70% ατόμων με ΠΣ και 49.30% δείγμα πληθυσμού ελέγχου.             Από το δείγμα των ατόμων με ΠΣ το 44.90% είναι άντρες ενώ 55.40% γυναίκες.  Το 62.20% των ατόμων που  αντιμετώπισαν σεξουαλική δυσλειτουργία είναι άνδρες ενώ 37.80% οι γυναίκες. Το 71.10% των ατόμων με ΠΣ δήλωσαν ότι αντιμετώπισαν θέματα σεξουαλικής δυσλειτουργίας ενώ ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην ομάδα ελέγχου ήταν 28.90%. Δέκα γυναίκες με ΠΣ, αν και ανέφεραν συμπτώματα σεξουαλικής δυσλειτουργίας, δεν κατηγοριοποίησαν τον εαυτό τους ως άτομα με σεξουαλικό πρόβλημα, ενώ ποσοστό κοντά στο 90%  των ασθενών αναφέρουν ότι ουδέποτε αξιολογήθηκαν για σεξουαλική δυσλειτουργία.

Συμπεράσματα: Οι ασθενείς με ΠΣ εμφανίζουν μεγαλύτερο ποσοστό σεξουαλικής δυσλειτουργίας σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Ειδικά για το γυναικείο πληθυσμό προκύπτει ότι χρειάζεται ενημέρωση  για το θέμα της σεξουαλικής δυσλειτουργίας.

Λέξεις κλειδιά: Πολλαπλή σκλήρυνση, σεξουαλική δυσλειτουργία,  ποιότητα ζωής

S6-3

Σκλήρυνση κατά πλάκας και ο ρόλος του νοσηλευτή

Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια αυτοάνοση, φλεγμονώδεις, νευρολογική νόσος  που επηρεάζει Εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό. Οι ασθενείς συνήθως παρουσιάζουν μυϊκούς σπασμούς, δυσκολίες στην κίνηση αστάθεια διπλωπία, μείωση της όρασης λοιμώξεις ουροποιητικού, συχνοουρία, δυσκοιλιότητα, διάρροια μούδιασμα ή πόνος σε διάφορα μέρη του σώματος, δυσαρθρία δυσκολία στην κατάποση, κατάθλιψη, ζάλη, απώλεια ακοής, μειωμένη όρεξη για σεξουαλική δραστηριότητα. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι παροδικά με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, αλλά μπορούν να γίνουν μόνιμα καθώς εξελίσσεται η νόσος. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να συσσωρευτεί η βλάβη και η αποκατάστασή της από τον εγκέφαλο να γίνει πολύ δύσκολη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμα συμπτώματα.

Εδώ εμπλέκετε και ο/η νοσηλευτικός/η λειτουργός με τους χρόνιους ασθενείς με ΣΚΠ. Με κατάλληλές  νοσηλευτικές παρεμβάσεις προσφέρει την απαραίτητη φροντίδα στους ασθενείς και με τη χορήγηση θεραπειών οι ασθενείς είναι ικανοί να φροντίσουν οι ίδιοι τον εαυτό τους και να διεκπεραιώσουν καθημερινές δραστηριότητες. Η πιο μεγάλη πρόκληση που έχουν οι νοσηλευτές είναι να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των ασθενών και να τους εκμυστηρευτούν τα συναισθήματα τους ούτως ώστε εάν παρατηρήσουν αλλαγή στην ψυχολογία τους να τους δώσει δύναμη για να συνεχίσουν τον αγώνα τους.

S6-5

Κληρονομική ΑΜΥΛΟΕΙΔΩΣΗ ΕΚ ΤΡΑΝΣΘΥΡΕΤΙΝΗΣ Κυπριακή Πραγματικότητα

Ο όρος αμυλοείδωση αναφέρεται σε μια οικογένεια ετερογενών παθήσεων που χαρακτηρίζονται από την εξωκυττάρια εναπόθεση παθολογικού πρωτεϊνικού υλικού, που ονομάζεται αμυλοειδές. TTR-FAP είναι σπάνια νόσος όπου γονιδιακές μεταλλάξεις του γονιδίου TTR οδηγούν στην αποσταθεροποίηση της τετραμερούς τρανσθυρετίνης, λανθασμένη αναδίπλωση και συσσώρευση των αμυλοειδικών ινιδίων σε ποικίλα όργανα και ιστούς.

Ο στόχος της παρουσίαση είναι να αναδείξει ότι η έγκαιρη και σωστή διάγνωση καθώς και άμεση έναρξη θεραπείας έχουν καθοριστικό ρόλο στην καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσο και διατήρηση ποιότητας ζωής.

Στην Ελλάδα και Κύπρος λειτουργούν  εξειδικευμένα κέντρα
όπου οι άρρωστοι με αμυλοείδωση αντιμετωπίζονται συνολικά όσον αφορά τη σωστή διάγνωση και την κατάλληλη θεραπεία. Στην συνέχεια μέσω κλινικών πρωτόκολλων μπορούν να λάβουν σύγχρονες και πρωτοπόρες θεραπείες για το σπάνιο αυτό νόσημα

Δυστυχώς διάφοροι παράγοντες οπος η σπανιότητα της ασθένειας, το μεγάλο εύρος γενετικών μεταλλάξεων,  και  η περιορισμένη πρόσβαση σε διαγνωστικές εξετάσεις καθιστά την TTR-FAP διαγνωστική πρόκληση.    Στην συνέχεια η TTR-FAP είναι πολυσυστημικη ασθένεια και μιμείται συμπτώματα από άλλες ασθένειες οποίο συχνά φέρνει γιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό σε δύσκολη θέση (λανθασμένη διάγνωση: προπαντός σε μη ενδημικές περιοχές) και οι ασθενείς παραπέμπονται με μεγάλη καθυστέρηση σε εξειδικευμένα κέντρα.

Ως κατακλείδι η παρουσίαση στέλνει το μήνυμα ότι σύγχρονες θεραπείες όχι μόνο έχουν αλλάξει την πορεία της TTR-FAP αλλά και η άμεση ανάγκη ολιστική αντιμετώπιση του ασθενή και την οικογένεια του από πολυθεματικη ομάδα και ομάδες στήριξη ασθενών οπος τον σύνδεσμο αμυλοειδωσης Κύπρου.

S6-5

Παρηγορητική φροντίδα και ο ρόλος του νοσηλευτή στη νόσο του κινητικού νευρώνα

Η νόσος των κινητικών νευρώνων (MND) γνωστή και ως αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS) είναι μια προοδευτική νευρολογική ασθένεια που οδηγεί σε αυξανομένη παραλύσει των χεριών και των ποδιών μαζί με την ομιλία και την κατάποση και αναπνευστικά προβλήματα λόγω προοδευτικής αδυναμίας.

Η παρηγορητική φροντίδα και ο ρόλος των νοσηλευτών παίζει μεγάλο ρολό στην νόσο του κινητικού νευρώνα τόσο στα αρχικά στάδια της νόσου αλλά και στην πορεία την νόσου όπως επίσης και στην υποστήριξη των φροντιστών των ασθενών.

S7-1

Εργαλεία Ανίχνευσης Κακοποίησης Ηλικιωμένων Ατόμων στους χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας

Η κακοποίηση ηλικιωμένων είναι ένα διαδεδομένο φαινόμενο παγκοσμίως. Παρόλο που τα ακριβή ποσοστά επιπολασμού δεν είναι διαθέσιμα, εκτιμάται ότι πάνω από το 15,7% των ηλικιωμένων ενδέχεται να είναι θύματα βίας (συναισθηματικής, σωματικής, σεξουαλικής ή οικονομικής) ή να παραμελούνται οι ανάγκες τους και να καταπατούνται τα ατομικά τους δικαιώματα. Η χρήση εργαλείων ανίχνευσης είναι σημαντική για να υποστηρίξει τους επαγγελματίες να αναγνωρίσουν τα σημεία και συμπτώματα της κακοποίησης των ηλικιωμένων ατόμων και να καθορίσουν τα  κριτήρια για την αποστολή θετικών περιπτώσεων σε εξειδικευμένες ομάδες για μια πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση.

Στόχοι: 1.  Να αναλύσει τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της ανίχνευσης της κακοποίησης των ηλικιωμένων

2. Να διερευνήσει ποια είναι τα εργαλεία ανίχνευσης της κακοποίησης ηλικιωμένων που χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη
3. Να διερευνήσει ποιοι επαγγελματίες διενεργούν την ανίχνευση και ποιες οι απόψεις τους για αυτήν

Μεθοδολογία: Βιβλιογραφική ανασκόπηση.  Έχουν χρησιμοποιηθεί οκτώ βάσεις δεδομένων (Web of Science, Scopus, Science-Direct (Elsevier), Pubmed (Medline), Sage, EBSCO, Scielo, and Ageinfo).   Λέξεις κλειδιά: “elder abuse”, “mistreatment”, “older adults”, “violence”, “screening”, “assessment” and “measurement”.   Η βιβλιογραφία κατέληξε σε σάρωση 4354 άρθρων.

Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η κακοποίηση ηλικιωμένων δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αν δεν εντοπιστεί και κατανοηθεί. Επιπλέον, οι παρεμβάσεις  για την πρόληψη ή τη θεραπεία του προβλήματος δεν μπορούν να γίνουν χωρίς την κατάλληλη παραπομπή. Ο έλεγχος για κακοποίηση ηλικιωμένων δικαιολογείται από τον επιπολασμό του και τις δυνητικά σοβαρές ή θανατηφόρες συνέπειες των θυμάτων. Η ανίχνευση προάγει την ασφάλεια και την ευημερία των ηλικιωμένων και βοηθά στις νομικές ευθύνες αναφοράς. Παρέχει επίσης μια βάση για αξιολόγηση, αυξάνει την επαγγελματική επίγνωση του προβλήματος και καθοδηγεί τους χρήστες μέσω μιας συστηματικής διαδικασίας παρατήρησης και τεκμηρίωσης για να διασφαλίσει ότι οι εκδηλώσεις κακομεταχείρισης των ηλικιωμένων δεν θα αγνοηθούν.

Συμπεράσματα: Υπάρχει ανάγκη για περισσότερη έρευνα σχετικά με την αναγνώριση της κακοποίησης και της παραμέλησης για την ανάπτυξη αποτελεσματικών εργαλείων ανίχνευσης.

S7-3

Διερεύνηση της πρόθεσης των επαγγελματιών Νοσηλευτών και φοιτητών Νοσηλευτικής να εμβολιαστούν κατά του SARS-CoV-2. Μια πολυκεντρική συγχρονική μελέτη σε εφτά ευρωπαϊκές χώρες

Εισαγωγή: Αναμφισβήτητα οι επαγγελματίες υγείας αποτελούν την πιο αξιόπιστη πηγή πληροφοριών που σχετίζονται με το εμβολιασμό κατά του Covid-19, αφού οι ίδιοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της πανδημίας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν διστακτικότητα εμβολιασμού τόσο μεταξύ των επαγγελματιών νοσηλευτών, όσο και των φοιτητών Νοσηλευτικής.

Σκοπός: Αυτή η μελέτη είχε ως στόχο να διερευνήσει την πρόθεση νοσηλευτών/τριών – επαγγελματιών και φοιτητών/τριών σε πέντε και εφτά αντίστοιχα ευρωπαϊκές χώρες να αποδεχτούν τον εμβολιασμό για τον COVID-19.

Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε πολυκεντρική συγχρονική μελέτη τον Ιανουάριο του 2021 στην Αλβανία, την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ισπανία και το Κοσσυφοπέδιο για τους επαγγελματίες Νοσηλευτές και επιπλέον στην Ιταλία και Τσεχία για τους φοιτητές Νοσηλευτικής. Το ερωτηματολόγιο χορηγήθηκε ηλεκτρονικά και χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα Fear of COVID-19 (FCV-19S) που έχει αναπτυχθεί για να μετρήσει τον φόβο έναντι του κορονοϊού. Η εσωτερική συνέπεια για το FCV-19S ήταν εξαιρετική (Cronbach a = 0,88) και οι τιμές p μικρότερες από 0,05 θεωρήθηκαν σημαντικές.

Αποτελέσματα: Ο πληθυσμός της μελέτης αποτελούνταν από 1135 επαγγελματίες νοσηλευτές και 2249 προπτυχιακούς φοιτητές Νοσηλευτικής. Για τους επαγγελματίες νοσηλευτές, η μέση ηλικία ήταν 38,3 έτη, ενώ οι περισσότερες από αυτές ήταν γυναίκες (84,7%) και παντρεμένες (53,1%). Όσο για τους φοιτητές Νοσηλευτικής, 43.8% των φοιτητών συμφώνησαν να αποδεχτούν ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο για τον COVID-19, ενώ η αποδοχή ήταν μεγαλύτερη στους Ιταλούς φοιτητές. Και στα δύο δείγματα, οι βασικοί παράγοντες για την προθυμία εμβολιασμού ήταν το ανδρικό φύλο (p <0,001), ο εμβολιασμός για τη γρίπη το 2019 και το 2020 (p <0,001), η εμπιστοσύνη στους γιατρούς (p < 0.001), τις κυβερνήσεις και τους εμπειρογνώμονες (p = 0.012), το υψηλό επίπεδο γνώσεων (p <0.001) και ο φόβος για τον COVID-19 (p <0.001).

Συμπεράσματα: Ο εμβολιασμός των επαγγελματιών νοσηλευτών και των φοιτητών Νοσηλευτικής αποτελεί ένα κρίσιμο ζήτημα όχι μόνο για την ασφάλειά τους αλλά και για την ασφάλεια των ασθενών. Η αποδοχή του εμβολιαστικού προγράμματος από τους επαγγελματίες υγειονομικούς και τους φοιτητές επιστημών υγείας μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο για τον γενικό πληθυσμό. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι υγειονομικές αρχές θα πρέπει να συνεργάζονται στενά με τα Πανεπιστήμια και τους Συλλόγους Νοσηλευτικής για να αντιμετωπίσουν τον φόβο και τους παράγοντες διστακτικότητας του εμβολιασμού και να αυξήσουν τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης.

S7-4

Περιπτωσιακή μελέτη ασθενή με διαβητικό πόδι. Ο ρόλος και η δράση του κοινοτικού νοσηλευτή

Εισαγωγή: Στους ασθενείς με διαβήτη η ανάπτυξη έλκους στα πόδια είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα. Τα έλκη που δυνατόν να αναπτυχθούν στα κάτω άκρα μπορούν εύκολα να μολυνθούν. Το μολυσμένο έλκος στο πόδι είναι δύσκολο να αποθεραπευτεί και προκαλεί πολλά προβλήματα στον ασθενή. Σε μερικούς ασθενείς είναι το πρώτο στάδιο μιας νοσηρής κατάστασης που οδηγεί σε ακρωτηριασμό. Αυτό αναγκάζει την εξειδίκευση στη πρόληψη και στη φροντίδα τραυμάτων του νοσηλευτικού προσωπικού. Η γενική κατάσταση της υγείας του ατόμου και ο τρόπος διαβίωσης του επηρεάζει άμεσα την δημιουργία και την εξέλιξη ενός έλκους. Η αξιολόγηση του έλκους βασίζεται αρχικά στην κλινική εξέταση από την διεπιστημονική ομάδα όπως επίσης και την εμπεριστατωμένη ιατρική. Η γνώση των σύγχρονων τρόπων θεραπείας των διαβητικών ελκών, αποτελεί επιτακτική ανάγκη για τους επαγγελματίες υγείας που παρέχουν υπηρεσίες σε αυτό το επίπεδο.

Σκοπός: Σκοπός είναι η παρουσίαση περιπτωσιακής μελέτης ασθενή με διαβητικό έλκος όπου αποφασίστηκε από την ιατρική ομάδα να ακρωτηριαστεί. Όμως με παρέμβαση του εξειδικευμένου κοινοτικού νοσηλευτή ως μέλος της διεπιστημονικής ομάδας, το έλκος επουλώνεται.

Υλικό-Αποτέλεσμα: Διαβητικός ασθενής 59 ετών, ανέπτυξε έλκος στο μεγάλο δάκτυλο του δεξιού ποδιού. Αρχικά η απόφαση ήταν ακρωτηριασμός λόγω της εν τω βάθει ιστικής νέκρωσης.  Με τη σωστή αξιολόγηση και θεραπεία του τραύματος, αυτό επουλώνεται σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα, ακολουθώντας τα πρωτόκολλά οδηγιών από διεθνής οργανισμούς σχετικά με την φροντίδα και διαχείριση τραυμάτων.

Συμπερασματικά: Οι νοσηλευτές έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν τόσο στην πρόληψη, όσο και στην φροντίδα των ελκών και τραυμάτων.
Η  καλή  κατανόηση  των  μηχανισμών  επούλωσης  των  τραυμάτων  αποτελεί  προϋπόθεση  για  την  σωστή  εφαρμογή  των  τοπικών  θεραπειών.
Στόχος μας είναι η παροχή Ολιστικής Νοσηλευτικής Φροντίδας, και η ανάπτυξη σωστής συνεργασίας μεταξύ του νοσηλευτή που βρίσκεται στη πρώτη γραμμή μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας.
Η ορθή συνεργασία και αξιολόγηση των τραυμάτων μαζί με την παροχή κατάλληλης νοσηλευτικής αγωγής, σε συνδυασμό με την ορθή χρήση θεραπευτικών επιθεμάτων, ο νοσηλευτής είναι σε θέση να παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.

S8-1

Εικονική Πραγματικότητα: Μείωση των διαταραχών διάθεσης και χαλάρωση των ασθενών με καρκίνο, κατά τη χημειοθεραπεία: πειραματική μελέτη διασταύρωσης

Στόχος: Να εξεταστεί κατά πόσο η Εικονική Πραγματικότητα μπορεί να βοηθήσει την διάθεση τους ασθενείς με καρκίνο και τα ζωτικά σημεία , μέσω της αλληλεπίδρασης τους με το εικονικό περιβάλλον, σε σχέση με αυτούς που θα βιώσουν την παρέμαση του Κατευθυνόμενου Οραματισμού.

Μέθοδος – Υλικο: Αποτελεί μια τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή, διασταύρωσης, με 50 ασθενείς οι οποίοι είναι σε ενεργή χημειοθεραπεία. Τυχαιοποιήθηκαν σε μια από τις δυο σειρές παρεμβάσεων: ΕΠ-ΚΟ ή ΚΟ-ΕΟ. Οι ασθενείς αξιολογήθηκαν για τις διαταραχές διάθεσης τους, χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγια POMS, για τρία συμπτώματα (Ναυτία, Πόνος, Νιώθω άρρωστος), χρησιμοποιώντας 3 ερωτήσεις από το ερωτηματολόγια FACT-G, και τα ζωτικά σημεία τους (Αρτηριακή Πίεση, Καρδιακός Παλμός, Κορεσμός Οξυγόνου). Περιγραφικές μεθόδοι, Τ-test ανάλυση και Linear Mixed Effect Models χρησιμοποιήθηκαν για την στατιστική ανάλυση των δεδομένων.

Αποτελέσματα: Οι ασθενείς είχαν περισσότερη μείωση των διαταραχών διάθεσης, σε όλες τις υποκλίμακες της διάθεσης, μετά τη χρήση της ΕΟ σε σχέση με τον ΚΟ, ανεξαρτήτως σειράς της παρέμβασης (p<0,05) Καμία αλλαγή δεν φάνηκε να υπάρχει στα συμπτώματα της Ναυτίας, του Πόνου και του Νιώθω άρρωστος. Σημαντική στατιστική βελτίωση παρατηρήθηκε στα ζωτικά σημεία μετά τη χρήση της ΕΠ (p<0,05).

Συμπέρασμα: Η ΕΠ αποτελεί μια εφικτή και αποτελεσματική παρέμβαση για τη βελτίωση της διάθεσης σε καρκινοπαθείς κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας. Οι τρόποι ενσωμάτωσης τέτοιων καινοτόμων τεχνολογιών στην κλινική πρακτική πρέπει να διερευνηθούν από επαγγελματίες υγείας.

S8-3

Υποστηρικτικές Ανάγκες Ασθενών που Λαμβάνουν Στοχευμένες Θεραπείες

Εισαγωγή: Παρά την εισαγωγή στην κλινική πρακτική νέων θεραπειών, βιολογικά στοχευμένων, οι ασθενείς εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν καθημερινές δυσκολίες και εμπόδια τα οποία σχετίζονται με ανεκπλήρωτες ανάγκες για υποστήριξη σε όλους τους τομείς της ζωής τους.

Σκοπός: Η διερεύνηση των υποστηρικτικών αναγκών ασθενών με καρκίνο που λαμβάνουν στοχευμένες θεραπείες.

Μέθοδος Ανασκόπησης: Πραγματοποιήθηκε συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στις βάσεις δεδομένων PubMed και CINAHL με συνδυασμό των ακόλουθων όρων: «cancer patient(s)», «cancer treatment», «cancer therapy», «targeted therapy», «supportive care needs» και «unmet needs». Συμπεριλήφθησαν ποσοτικές μελέτες στην αγγλική γλώσσα, από το 2000 έως και σήμερα, με δείγμα ενήλικες ασθενείς που ελάμβαναν στοχευμένες θεραπείες είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με τις συνήθεις θεραπείες. Οι μελέτες αξιολογήθηκαν σύμφωνα με τα κριτήρια PRISMA.

Αποτελέσματα: Από τις 17 μελέτες στις οποίες κατέληξε η αναζήτηση, το 47,05%, αναφερόταν σε γυναίκες με καρκίνο μαστού (μεταστατικό, υποτροπιάζον ή νέο διαγνωσθέν), ενώ στο 29,41% των μελετών το δείγμα λάμβανε τις στοχευμένες θεραπείες σε συνδυασμό με τις συνήθεις χημειοθεραπείες, ενώ στο υπόλοιπο 70,59%, μόνο μία υποομάδα του δείγματος ελάμβανε τις στοχευμένες θεραπείες ως μονοθεραπεία. Το 76,47% των μελετών χρησιμοποίησε το SCNS ως εργαλείο μέτρησης. Συνολικά όλες οι μελέτες ανέφεραν ανικανοποίητες ανάγκες. Πρώτες έρχονται σε ποσοστό 58,82% οι ανάγκες για πληροφόρηση. Ακολουθούν οι ανάγκες στον ψυχολογικό τομέα (35,29%) και στον οργανικό τομέα (5,89%). Στην πλειονότητά τους (13/17 μελέτες), αναφέρουν ως λιγότερο ανικανοποίητες τις ανάγκες στον τομέα της σεξουαλικότητας – διαπροσωπικών σχέσεων.

Συμπεράσματα: Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε στοχευμένες θεραπείες έχουν αυξημένες ανάγκες για υποστήριξη, κυρίως στον τομέα της πληροφόρησης, ακολουθούμενο από τον ψυχολογικό και τον οργανικό-καθημερινών δραστηριοτήτων τομέα. Λιγότερο σημαντική φάνηκε να είναι η κάλυψη αναγκών στον τομέα της σεξουαλικότητας. Παρ’ όλα αυτά, εξαιτίας της ανομοιογένειας του δείγματος  και του μικρού αριθμού των μελετών της ανασκόπησης, τα αποτελέσματα δεν μπορούν να γενικευτούν.

S8-4

Αναγνώριση Και αντιμετώπιση επειγόντων ογκολογικών καταστάσεων

Παρουσίαση των πιο συχνών επειγόντων ογκολογικών καταστάσεων όπως είναι η συμπίεση μυελού, ουδετεροπαινικός πυρετός, Αναιμία θρομβοπενία, σύνδρομο άνω Κοίλης φλέβας, περικαρδιακή συλλογή φλεβοθρόμβωση, Πνευμονική εμβολή υπερασβεστεμία σύνδρομο λύσης όγκου, Απρόσφορη έκκριση αντιδιουρητικής ορμόνης.

Επεξήγηση των πιο πάνω επειγόντων ογκολογικών καταστάσεων μια σύντομη κλινική εικόνα και καρκίνοι που προκαλούν αυτές τις καταστάσεις.

Τέλος, τρόπος αντιμετώπισης αυτών των επειγόντων λογικών καταστάσεων.

S9-2

Μακάριο εναντίον covid: Η μάχη συνεχίζεται

Από την έναρξη της πανδημίας Covid-19 και μετά από τον εντοπισμό του πρώτου περιστατικού το Μάρτιο 2020 στην Κύπρο, το ΝΑΜ ΙΙΙ ορίστηκε ως το κέντρο αναφοράς της Κύπρου για παραπομπή και νοσηλεία όλων των μαιευτικών, γυναικολογικών και παιδιατρικών περιστατικών με λοίμωξη Covid-19.

Δημιουργήθηκε σχέδιο δράσης με τον καθορισμό συγκεκριμένων θαλάμων για την νοσηλεία αυτών των περιστατικών. Καθ’ όλη την διάρκεια της πανδημίας πραγματοποιούνταν και συνεχίζουν να πραγματοποιούνται ενημερωτικές συναντήσεις με το προσωπικό.

Στα πλαίσια της εκπαίδευσης πραγματοποιήθηκαν ασκήσεις προσομοίωσης για να διασφαλιστεί ότι θα τηρηθούν τα πρωτόκολλα και οι διαδικασίες σε περίπτωση εισερχόμενου ύποπτου/επιβεβαιωμένου περιστατικού.

Επιπλέον όλο το εμπλεκόμενο προσωπικό τόσο οι επαγγελματίες υγείας όσο και το προσωπικό καθαριότητας και βοηθητικό προσωπικό έτυχαν εκπαίδευσης από τις νοσηλεύτριες ελέγχου λοιμώξεων στη χρήση του Ατομικού Προστατευτικού Εξοπλισμού.

Παρόλες τις δυσκολίες που είχαμε να αντιμετωπίσουμε σαν επαγγελματίες υγείας στο ΝΑΜ ΙΙΙ υπήρχαν και πολλά οφέλη όπως η ενδυνάμωση της συνεργασίας και ομαδικότητας καθώς και η ανάδειξη του επαγγελματισμού στα πλαίσια της συνεισφοράς προς τον συνάνθρωπο και την κοινωνία.

S9-3

Covid-19 -Διαχείριση της πανδημίας στο μεγαλύτερο Νοσοκομείο της Κύπρου

Εισαγωγή : Η παγκόσμια πανδημία της νόσου COVID-19 έχει ήδη αφήσει το αποτύπωμα της ώς μια από τις μεγαλύτερες υγειονομικές κρίσεις ανά τον κόσμο. Στα τέλη του 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) ανακοινώνει την εμφάνιση μιας πολύ μεταδοτικής ασθένειας. Διακηρύσσει την νόσο COVID-19 ώς πανδημία και καλεί όλες τις χώρες να είναι  σε ετοιμότητα για την πιθανή επιδείνωση της.

Σκοπός: Η ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας σε σχέση με την προετοιμασία και την ανταπόκριση του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας  στην αντιμετώπιση ύποπτων ή επιβεβαιωμένων κρουσμάτων με την νόσο COVID-19

Υλικό-μέθοδοι: Ανασκόπηση του σχεδίου δράσης και των πρωτοκόλλων διαχείρισης που δημιουργήθηκαν σε σχέση με την νόσο COVID-19, βάσει των οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC), από τα τέλη Ιανουαρίου 2020 μέχρι και σήμερα.

Αποτελέσματα: Η ραγδαία εξάπλωση της πανδημίας, οδήγησε στην άμεση δημιουργία πρωτοκόλλων/αλγόριθμων, κατευθυντήριων οδηγιών καθώς και στη σταδιακή δημιουργία εξειδικευμένων τμημάτων  για τη  διαχείριση των ύποπτων ή επιβεβαιωμένων περιστατικών.

Συμπεράσματα:  Η έγκαιρη και η αποτελεσματική διαχείριση της πανδημίας, στο μεγαλύτερο Νοσοκομείο της Κύπρου είχε ώς αποτέλεσμα την άμεση ανίχνευση και απομόνωση/διαχωρισμό  των ύποπτων ή επιβεβαιωμένων  περιστατικών. Επιπλέον, η ορθή τήρηση των  πρωτοκόλλων από όλους τους επαγγελματίες υγείας καθώς και η συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού σε ότι αφορά τη  νόσο συνέβαλαν  στον περιορισμό της ενδονοσοκομειακής διασποράς.

S9-4

Λοίμωξη από Clostridium difficile: Μια υποτιμημένη μάστιγα στην Κύπρο?

Το βακτήριο Clostridium difficile (Clostridioides difficile) αποτελεί έναν από τα βασικά αίτια διάρροιας σε ασθενείς των νοσοκομείων και μονάδων υγείας. Η επίπτωση του αποικισμού και λοίμωξης αυξάνεται με τη διάρκεια νοσηλείας σε μονάδες υγείας και σχετίζεται κυρίως με τη χρήση αντιβιοτικών. Το ποσοστό αποικισμού του εντερικού μικροβιώματος από το βακτήριο Clostridium difficile ανέρχεται μέχρι και 20 έως 40% στους νοσηλευόμενους ενήλικες έναντι 2 έως 3 % στον γενικό πληθυσμό. Την προηγούμενη δεκαετία, η ετήσια επίπτωση της νόσου στην Ευρώπη εκτιμήθηκε σε 124.000 περιστατικά/χρόνο. Η λοίμωξη με  Clostridium difficile σχετίζεται με αυξημένη διάρκεια και κόστος νοσηλείας αλλά και με αυξημένη θνητότητα. Ο επιπολασμός του αποικισμού και της λοίμωξης από το Clostridium difficile στην Κύπρο δεν έχει προσδιοριστεί, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο επιπολασμός της νόσου είναι αρκετά υψηλός στα νοσηλευτικά ιδρύματα. Οι νοσηλευτές, ως επαγγελματίες υγειάς πρώτης γραμμής, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην έγκαιρη αναγνώριση της λοίμωξης από Clostridium difficile. Σε περίπτωση που ο/η ασθενής αναπτύξει διάρροια εφαρμόζονται οι ενδεδειγμένες διαδικασίες της τοπικής επιτροπής/ομάδας λοιμώξεων. Αυτές οι οδηγίες πρέπει να είναι γραπτές. Η κλινική αξιολόγηση (εκτίμηση της βαρύτητας της νόσου) και η λήψη μέτρων αποτροπής της διάδοσης της λοίμωξης συμπεριλαμβάνονται στα άμεσα μέτρα. Τα μέσα ατομικής προστασίας είναι απαραίτητα. Απαιτείται ατομικός εξοπλισμός και καθαριότητα του δωματίου και του εξοπλισμού με σποροκτόνα απολυμαντικά. Στην εκτίμηση της βαρύτητας της νόσου λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματα της εξέτασης του ασθενούς και των εργαστηριακών εξετάσεων. Η ενδελεχής καταγραφή της θερμοκρασίας, του αριθμού και τύπου των κενώσεων προσφέρουν χρήσιμες για την εκτίμηση της βαρύτητας και της πορείας της νόσου. Η ανασκόπηση/αναθεώρηση της φαρμακευτική αγωγής, η επαρκής ενυδάτωση του ασθενούς και λήψη μέτρων για την αποφυγή κατακλίσεων είναι αναπόσπαστο μέρος της θεραπευτικής προσέγγισης. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι νοσηλευτές, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην ενημέρωση και εκπαίδευση του ασθενούς και των συγγενών του για εφαρμογή των μέτρων πρόληψης της μετάδοσης της νόσου.

S9-4

Λοίμωξη από Clostridium difficile: Μια υποτιμημένη μάστιγα στην Κύπρο?

Το βακτήριο Clostridium difficile (Clostridioides difficile) αποτελεί έναν από τα βασικά αίτια διάρροιας σε ασθενείς των νοσοκομείων και μονάδων υγείας. Η επίπτωση του αποικισμού και λοίμωξης αυξάνεται με τη διάρκεια νοσηλείας σε μονάδες υγείας και σχετίζεται κυρίως με τη χρήση αντιβιοτικών. Το ποσοστό αποικισμού του εντερικού μικροβιώματος από το βακτήριο Clostridium difficile ανέρχεται μέχρι και 20 έως 40% στους νοσηλευόμενους ενήλικες έναντι 2 έως 3 % στον γενικό πληθυσμό. Την προηγούμενη δεκαετία, η ετήσια επίπτωση της νόσου στην Ευρώπη εκτιμήθηκε σε 124.000 περιστατικά/χρόνο. Η λοίμωξη με  Clostridium difficile σχετίζεται με αυξημένη διάρκεια και κόστος νοσηλείας αλλά και με αυξημένη θνητότητα. Ο επιπολασμός του αποικισμού και της λοίμωξης από το Clostridium difficile στην Κύπρο δεν έχει προσδιοριστεί, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο επιπολασμός της νόσου είναι αρκετά υψηλός στα νοσηλευτικά ιδρύματα. Οι νοσηλευτές, ως επαγγελματίες υγειάς πρώτης γραμμής, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην έγκαιρη αναγνώριση της λοίμωξης από Clostridium difficile. Σε περίπτωση που ο/η ασθενής αναπτύξει διάρροια εφαρμόζονται οι ενδεδειγμένες διαδικασίες της τοπικής επιτροπής/ομάδας λοιμώξεων. Αυτές οι οδηγίες πρέπει να είναι γραπτές. Η κλινική αξιολόγηση (εκτίμηση της βαρύτητας της νόσου) και η λήψη μέτρων αποτροπής της διάδοσης της λοίμωξης συμπεριλαμβάνονται στα άμεσα μέτρα. Τα μέσα ατομικής προστασίας είναι απαραίτητα. Απαιτείται ατομικός εξοπλισμός και καθαριότητα του δωματίου και του εξοπλισμού με σποροκτόνα απολυμαντικά. Στην εκτίμηση της βαρύτητας της νόσου λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματα της εξέτασης του ασθενούς και των εργαστηριακών εξετάσεων. Η ενδελεχής καταγραφή της θερμοκρασίας, του αριθμού και τύπου των κενώσεων προσφέρουν χρήσιμες για την εκτίμηση της βαρύτητας και της πορείας της νόσου. Η ανασκόπηση/αναθεώρηση της φαρμακευτική αγωγής, η επαρκής ενυδάτωση του ασθενούς και λήψη μέτρων για την αποφυγή κατακλίσεων είναι αναπόσπαστο μέρος της θεραπευτικής προσέγγισης. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι νοσηλευτές, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην ενημέρωση και εκπαίδευση του ασθενούς και των συγγενών του για εφαρμογή των μέτρων πρόληψης της μετάδοσης της νόσου.

S10-1

PUSH Campaign – H Δεκαετής Εκστρατεία της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Μαιών

PUSH είναι η ονομασία της καμπάνιας, ένα παγκόσμιο κίνημα μιας δεκαετίας για τις γυναίκες και τις μαίες που προστατεύουν και υποστηρίζουν τα δικαιώματά τους και τη σωματική τους αυτονομία.

Η καμπάνια περιγράφει τις μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις: την μητρική και νεογνική θνησιμότητα, τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα, την ποιότητα φροντίδας στην γυναίκα/ νεογνό και εφήβους, τα προβλήματα που επέφερε η πανδημία Covid 19 σε σχέση με τις μαίες και την παρεχόμενη τους φροντίδα στις γυναίκες/νεογνά, καθώς και τις ηγετικές θέσεις που θα έπρεπε να κατέχουν οι γυναίκες στο εργατικό δυναμικό υγείας παγκόσμια.

Η Διεθνής Συνομοσπονδία Μαιών  στοχεύει σε ενέργειες οι οποίες θα αντιμετωπίσουν τις πιο πάνω προκλήσεις μέσα από την ανύψωση και ενδυνάμωση των μαιών, προσδιορίζοντας τους πέντε στόχους της εκστρατείας:

• Αύξηση της χρηματοδότησης για περισσότερες μαίες
• Βελτίωση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης της μαίας
• Αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας και της εξέλιξης της σταδιοδρομίας της μαίας καθώς και αύξηση της αμοιβής της μαίας
• Βελτίωση του επιπέδου της μαίας, της αναγνώρισης της και το δικαίωμα της λήψης αποφάσεων
• Βελτίωση των κανόνων για το φύλο.

Για επίτευξη τον πιο πάνω προκλήσεων η καμπάνια θα λειτουργήσει με  τρεις κύριους τρόπους. Την σύνδεση απροσδόκητων συμμάχων και δωρητών, τον συνασπισμό δράσης πολλών ενδιαφερόμενων μερών σε βασικές χώρες, και την προσπάθεια για παγκόσμια επικοινωνία  έτσι ώστε να αμφισβητήσουμε τα πρότυπα του φύλου και μετατόπιση των αντιλήψεων για τις μαίες και τον ρόλο τους, για την διάσωση ζωών, και για την προστασία των γυναικών και των δικαιωμάτων τους.

Η καμπάνια τοποθετεί τις μαίες ως κρίσιμη λύση για την επίτευξη του τρίτου και πέμπτου στόχου της αειφόρου ανάπτυξης.

S10-2

Βιώματα μαιευτικής βίας και περιγεννητική υποστήριξη της εγκύου

Εισαγωγή: Παρά τις παγκόσμιες προσπάθειες ευαισθητοποίησης σε σχέση με το φαινόμενο της μαιευτικής βίας (ΠΟΥ, 2017), πολλές γυναίκες εξακολουθούν να βιώνουν διάφορες μορφές κακομεταχείρισης ή παραμέλησης που υποβαθμίζουν την εμπειρία του τοκετού τους.
Σκοπός: Η διερεύνηση της εμπειρίας του τοκετού και των πιθανών βιωμάτων μαιευτικής βίας από τις γυναίκες που έλαβαν μαιευτικές υπηρεσίες σε δημόσιο νοσοκομείο κατά τα έτη 2019 – 2020.
Μεθοδολογία: Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω ανώνυμου ερωτηματολογίου που συμπληρώθηκε από 553 γυναίκες και περιελάμβανε: (α) ερωτήσεις σχετικά με τα κοινωνικά-δημογραφικά χαρακτηριστικά, το μαιευτικό ιστορικό και την περιγεννητική φροντίδα (Μαυρομουστάκη, 2018), (β) την Κλίμακα Αυτονομίας στη Λήψη Αποφάσεων (Vedam et al., 2017) και (γ) το Ερωτηματολόγιο Μαιευτικής Βίας (Martínez-Galiano et al., 2020). Για την ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 22.0.
Αποτελέσματα: Το 61,4% των συμμετεχουσών δήλωσαν ότι βίωσαν κάποια μορφή μαιευτικής βίας, με την ψυχοσυναισθηματική βία να κατέχει το υψηλότερο ποσοστό (29,7%), ακολουθούμενη από τη λεκτική (16,5%) και τη σωματική βία (15,2%). Η μέση βαθμολογία του δείγματος στην Αυτονομία στη Λήψη Αποφάσεων ήταν σχετικά χαμηλή (22,7+11,7), με το 55,8% των συμμετεχουσών να παρουσιάζει χαμηλή, ή πολύ χαμηλή δυνατότητα ενεργητικής συμμετοχής στη φροντίδα υγείας τους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας. Όσο περισσότερη αυτονομία στη λήψη αποφάσεων είχαν οι συμμετέχουσες τόσο μικρότερη ήταν η πιθανότητα να έχουν βιώσει σωματική μαιευτική βία (p=0,002). Χαμηλότερα ποσοστά μαιευτικής βίας παρατηρήθηκαν στις συμμετέχουσες που είχαν ενημερωθεί για την επιλογές των επαγγελματιών περιγεννητικής φροντίδας και είχαν συμπεριλάβει σε αυτές τις επιλογές τη μαία (p<0,001), καθώς και σε εκείνες που είχαν την υποστήριξη του συντρόφου τους (p=0,019). Συμπεράσματα: Οι επαγγελματίες υγείας χρειάζεται να είναι ευαισθητοποιημένοι στις πρακτικές και συμπεριφορές που ενδέχεται να βιωθούν ως μαιευτική βία από τις επιτόκους. Η συμμετοχή της επιτόκου στη λήψη αποφάσεων και η περιγεννητική υποστήριξη από εξειδικευμένους επαγγελματίες, θα συμβάλουν στην παροχή ποιοτικής μαιευτικής φροντίδας

S10-3

Ο Αντίκτυπος της Πανδημίας COVID-19 στην Περιγεννητική Ψυχική Υγεία

Εισαγωγή: Η τρέχουσα πανδημία COVID-19 είναι σημαντικός  παράγοντας άγχους με  δυνητικά αρνητικές συνέπειες για τη ψυχική υγεία των εγκύων γυναικών και μητέρων.

Σκοπός: Διερεύνηση  των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στις περιγεννητικές εμπειρίες εγκύων γυναικών και μητέρων στην Κύπρο.

Μέθοδος: Συγχρονική  μελέτη, διεξήχθη από τον Ιούλιο του 2020 – Ιανουάριο του 2021.  Συμμετείχαν 695 γυναίκες, 355 έγκυες και 340 μητέρες (με βρέφη ηλικίας έως 6 μηνών) που διαμένουν στην Κύπρο ( Μέρος διεθνούς μελέτης Riseup-PPD-COVID-19 – NCT04595123).

Αποτελέσματα: Η ψυχική υγεία των εγκύων γυναικών έχει επηρεαστεί αρνητικά και το 63,1%  ανέφεραν ότι τα επίπεδα άγχους ή η ψυχική τους υγεία επιδεινώθηκαν ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Η μεγαλύτερη πηγή άγχους που σχετίζεται με την έξαρση του COVID-19 ήταν: επιπτώσεις στο παιδί, ανησυχίες για τη δική τους υγεία, οικονομικές ανησυχίες, επιπτώσεις σε ευάλωτα μέλη της οικογένειας, και επιπτώσεις στη γενική ευημερία λόγω κοινωνικής αποστασιοποίησης ή/και καραντίνας.  Οι πιο κοινές αλλαγές που βίωσαν οι έγκυες γυναίκες (N=355) στη φροντίδα τους ως αποτέλεσμα της πανδημίας COVID-19 ήταν η απουσία μαθημάτων προετοιμασίας για γονεικότητα (20,6%), ακύρωση ή μείωση της συχνότητας των περιγγενητικών επισκέψεων (16,6%), και αλλαγή στο επιλεγμένο νοσοκομείο (12,1%). Για τις γυναίκες μετά τον τοκετό (N=340), η πιο κοινή αλλαγή ήταν η απαγόρευση της υποστήριξης τους από το  σύντροφο ή μέλη της οικογένειας κατά τη διάρκεια του τοκετού (47,1%), και αλλαγή στο είδος τοκετού,  από φυσιολογικό τοκετό  σε  καισαρική τομή (10%).

Συμπεράσματα/εισηγήσεις: Οι έγκυες γυναίκες και μητέρες  έχουν πρόσθετες ανάγκες και ανησυχίες ως αποτέλεσμα της τρέχουσας πανδημίας. Η ανάλυση ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων δείχνει ότι η πανδημία COVID-19 και τα σχετικά μέτρα που επιβλήθηκαν είχαν αρνητικές επιπτώσεις στις περιγεννητικές εμπειρίες των εγκύων γυναικών και μητέρων στην Κύπρο.

Keywords: COVID-19; perinatal; pregnant; postpartum; mothers, experiences, descriptive,  survey.

S10-5

Η ένταξη της Μαιευτικής στην Άυλη πολιτιστική κληρονομιά

Υπόβαθρο: Τα τελευταία χρόνια ο όρος πολιτιστική κληρονομιά δεν αφορά μόνο στον υλικό πλούτο κάθε χώρας όπως μνημεία και τεχνουργήματα αλλά έχει διευρυνθεί και στην άυλη παρακαταθήκη που περιλαμβάνει τις προφορικές παραδόσεις, τις κοινωνικές πρακτικές, τις τελετουργίες, τις εορταστικές εκδηλώσεις, τις γνώσεις και τις πρακτικές που αφορούν στη φύση και στο σύμπαν, την τεχνογνωσία που συνδέεται με την παραδοσιακή χειροτεχνία, την τέχνη του θεάτρου και άλλα. Με γνώμονα ότι η μαιευτική, με την ευρεία έννοια, διανύει όσα χρόνια και το ανθρώπινο είδος, στοιχεία αυτής, όπως η θεώρηση του τοκετού ως φυσικό γεγονός, ο σεβασμός προς την γυναίκα, την κουλτούρα και τις ανάγκες της και άλλα, θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομίας και αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας της μαίας, όχι μόνο στην πατρίδας μας αλλά και παγκόσμια.

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει μέσα από την υπάρχουσα βιβλιογραφία και την βιωμένη εμπειρία μαιών, την διαδρομή της άυλης μαιευτικής γνώσης σε διαφορετικές γενεές Μαιών της Κύπρου. Στοιχεία άυλης μαιευτικής γνώσης, πρακτικής και επιστήμης και τρόπους μετάδοσης τους αλλά και τρόπους προστασίας και ανάπτυξης του μαιευτικού επαγγέλματος.

Στόχοι: Η άυλη αυτή πορεία μεταβίβασης της γνώσης της μαιευτικής αποτελεί ένα κληροδότημα που μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά μαιών, καθιστώντας τις, φορείς μιας γνώσης, που πλέον έχει τεκμηριωθεί και επιστημονικά, αλλά αποτελεί και μια στάση επαγγελματικής ζωής και προσέγγισης. Ευελπιστούμε με την ένταξη του μαιευτικού επαγγέλματος στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά να ανευρεθούν τρόποι ώστε να προστατέψουμε, να αναδείξουμε και να αναπτύξουμε το επάγγελμα της μαιευτικής επιστήμης.

S11-1

Η συμβολή του εξειδικευμένου νοσηλευτή στη φροντίδα του Σακχαρώδη Διαβήτη – Η εμπειρία από το διαβητολογικό κέντρο του Γ.Ν.Λάρνακας

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) αποτελεί ένα χρόνιο μεταβολικό νόσημα, το οποίο σχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική αύξηση ανεξαρτήτου ηλικίας.
Ο θεσμός του εξιδεικευμένου νοσηλευτή στην διεπιστημονική ομάδα για αντιμετώπιση του ΣΔ, έχει αναγνωρισθεί παγκοσμίως. Στην Κύπρο λόγω του σημαντικού προβλήματος που παρατηρείται απο την αυξηση των διαβητικών, έγιναν σημαντικά βήματα για εκπαίδευση νοσηλευτικού προσωπικού. Εκτός από υποτροφίες που προσέφερε το Υπουργείο Υγείας (Υ.Υ.) για συμμετοχή από σε εκπαιδευτικά προγράμματα εντός και εκτός Κύπρου, αναπτύχθηκε σε συνεργασία του Υ.Υ. και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤεΠαΚ), πρόγραμμα εξειδίκευσης στον ΣΔ διάρκειας ενός έτους. Έτσι μετά την ολοκλήρωση αυτού του προγράμματος αναπτύχθηκαν κοινές πολιτικές για αντιμετώπιση του ΣΔ ανάμεσα στα δημόσια νοσηλευτήρια. Η συμμετοχή εξειδικευμένου νοσηλευτή στα διαβητολογικά κέντρα, έχει συμβάλει κατά πολύ στην βελτίωση αντιμετώπισης του διαβητικού ασθενούς. Προσφέρονται μεταξύ άλλων πληροφορίες για πρόληψη και εντοπισμό ατόμων υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη ΣΔ, εκπαίδευση για αυτοέλεγχο και χορήγηση ινσουλίνης, ψυχολογική υποστήριξη, οδηγίες για συμπτώματα και αντιμετώπιση υπογλύκαιμίας. Το κυριότερο πρόβλημα δημιουργήθηκε μετά την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓΕΣΥ), όπου αρκετοί ιατροί υπέυθυνοι των ιατρείων, έγιναν προσωπικοί ιατροί. Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα διεπιστημονική ομάδα, αλλά στελέχωση των ιατρείων από από ιατρό (παθολόγο) κι ένα νοσηλευτή. Για το λόγο αυτό, ο ρόλος του εξειδικευμένου νοσηλευτή στην στελέχωση των ιατρείων αποκτά ακόμη περισσότερη αξία και υποχρεώσεις.
Ο εξειδικευμένος νοσηλευτής, ως μέλος της διεπιστημονικής ομάδας για την αντιμετώπιση ατόμων με ΣΔ, παρέχει ασθενοκεντρική φροντίδα, συμβάλλοντας έτσι στην καλύτερη έκβαση και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Απαιτείται όμως περαιτέρω εξειδίκευση και συνεχής εκπαίδευση σε θέματα ΣΔ, καθώς επίσης και στελέχωση των διαβητολογικών κέντρων με ολοκληρωμένη διεπιστημονική ομάδα.

S11-4

Μεταμόσχευση Παγκρέατος & Νεφρού σε άτομο με Σακχαρώδη Διαβήτη -Τύπου 1

H παρούσας εργασίας είναι να αναφερθώ στο σακχαρώδη διαβήτη και τον τρόπο αντιμετώπισης του με την μεταμόσχευση. Γίνεται εκτεταμένη μελέτη στην περίπτωση ενός ενήλικα μετά από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 από ηλικία ενός χρόνου και έναρξης Αιμοκάθαρσης σε ηλικία 29 χρονών μετά από διαβητική νεφροπάθεια. Ο ασθενής γίνεται εισαγωγή στο Νεφρολογικό τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας για ταυτόχρονη μεταμόσχευση παγκρέατος και νεφρού. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο διαβήτης είναι μία από τις κυριότερες αιτίες αυξημένης νοσηρότητας και πρόωρης θνητότητας και μετά από τις πολλαπλές επιπτώσεις της νόσου στη ζωή των ανθρώπων πραγματοποιήθηκε η πρώτη ταυτόχρονη μεταμόσχευση νεφρού και παγκρέατος στην Κύπρο στον κ. Α.Π αφού πληρούσε όλα τα κριτήρια.

Ο Σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια νόσος με μακροχρόνιες επιπλοκές και αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως όταν η εμφάνιση γίνεται στην ηλικία του 1 έτους τότε τα ποσοστά εμφάνισης αυξάνονται .

Έτσι μια μεταμόσχευση παγκρέατος είναι συνήθως αποκλειστικά για εκείνους που έχουν σοβαρές επιπλοκές. Οι μεταμοσχεύσεις του παγκρέατος γίνονται συνήθως όταν ένας ασθενής λαμβάνει και ένα νέο νεφρό (ταυτόχρονα). Η μεταμόσχευση παγκρέατος προσθέτει λιγότερο κίνδυνο σε αυτή την κατάσταση και προσφέρει μεγάλα οφέλη. Ωστόσο η χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης είναι επικίνδυνη.