Εισαγωγή: Η «νευροπροστατευτική φροντίδα» (ΝΦ) αποτελεί ένα σύγχρονο μοντέλο φροντίδας που στοχεύει στην ελαχιστοποίηση των έντονων αισθητηριακών και περιβαλλοντικών ερεθισμάτων μιας Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ). Οι στρατηγικές που ακολουθεί προλαμβάνουν και μειώνουν την εμφάνιση νευροαναπτυξιακών διαταραχών και δύναται να εφαρμοστούν από το εξειδικευμένο μαιευτικό/νοσηλευτικό προσωπικό μιας ΜΕΝΝ, ενώ η συμμετοχή της οικογένειας του νεογνού στο πλάνο φροντίδας του συμβάλλει καθοριστικά στη νεογνική έκβαση.

Σκοπός: Να διερευνηθεί ο ρόλος του εξειδικευμένου μαιευτικού/νοσηλευτικού προσωπικού μιας ΜΕΝΝ στη ΝΦ του πρόωρου νεογνού καθώς παρατηρήθηκε ότι η Κύπρος κατέχει ένα υψηλό ποσοστό πρόωρων γεννήσεων (11,1%-16,6%) συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρώπης.

Υλικό – Μέθοδος: Διενεργήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση στις βάσεις δεδομένων Pubmed/Medline και Google Scholar για σχετικά άρθρα που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 2002-2022. Λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν οι “brain focused”, “brain sensitive’’, “brain oriented”, “neurocritical”, “neuroprotective”, “care”, “premature”, “preterm”, “neonate”, “newborn”, “infant” και “clinical practices”.

Αποτελέσματα: Η ΝΦ βασίζεται στις παρακάτω επτά στρατηγικές φροντίδας: 1) τη δημιουργία θεραπευτικού περιβάλλοντος στη ΜΕΝΝ, 2) την ανάπτυξη συναισθηματικού δεσμού με την οικογένεια του νεογνού, 3) τη σωστή τοποθέτηση του νεογνικού σώματος σε συνδυασμό με ήπιους χειρισμούς, 4) τη διαφύλαξη του νεογνικού ύπνου, 5) την ελαχιστοποίηση του νεογνικού πόνου και στρες, 5) την προστασία του νεογνικού δέρματος και 6) τη βελτιστοποίηση της διατροφής του νεογνού.
Προκειμένου η ΝΦ να είναι επιτυχής και διαχρονική, το εξειδικευμένο μαιευτικό/νοσηλευτικό προσωπικό θα πρέπει να διασφαλίσει την υλοποίηση των συγκεκριμένων κλινικών πρακτικών στη φροντίδα ρουτίνας, τη θέσπιση αλλαγών στη λειτουργία των ΜΕΝΝ, τη δημιουργία κατευθυντήριων οδηγιών σε εθνικό επίπεδο, την ανάπτυξη προγραμμάτων συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της ΝΦ μέσω ερευνητικών πρωτοκόλλων και διερεύνησης των νεογνικών εκβάσεων αλλά και τη βιωσιμότητα των προγραμμάτων ΝΦ μέσω διοικητικής/οικονομικής υποστήριξης από αρμόδιους φορείς.

Συμπεράσματα: Ο ρόλος του εξειδικευμένου μαιευτικού/νοσηλευτικού προσωπικού στη ΝΦ είναι πολυδιάστατος και κρίνεται υψίστης σημασίας για τη μείωση των ποσοστών νοσηρότητας και νευροαναπτυξιακών διαταραχών στα πρόωρα νεογνά.

Εισαγωγή: Ο σακχαρώδης διαβήτης της κύησης ΣΔΚ έχει συσχετιστεί με άμεση και μακροπρόθεσμη εμβρυϊκή/νεογνική και μητρική νοσηρότητα ενώ ο επιπολασμός του στην Ευρώπη ανέρχεται μεταξύ του 5.4-11%. Η διαχείριση περιγεννητικών καταστάσεων υψηλού κινδύνου προϋποθέτει τη συνεργασία μιας διεπιστημονικής ομάδας, συμπεριλαμβανομένου αυτής και των μαιών που θα πρέπει να διαθέτουν κλινικές και γνωστικές δεξιότητες και ικανότητες συμβάλλοντας στην έγκαιρη πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του ΣΔΚ για τη μητέρα και το έμβρυο/νεογνό.

Σκοπός: Η διερεύνηση του επιπολασμού του ΣΔΚ σε Ευρωπαϊκές χώρες αλλά και του ρόλου των μαιών στην περιγεννητική περίοδο.
Υλικό – Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση μέσω των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων CINAHL, Pubmed/Medline για σχετικά άρθρα που δημοσιεύτηκαν μεταξύ 2012-2022. Λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν “gestational diabetes mellitus”, “prevalence”, “Europe”, “European countries”, “midwife”, “role”, “perinatal period”, “pregnancy”, “postpartum period”, “newborn”, “neonate”, “infant”.

Αποτελέσματα: Από τα 50 ανεξάρτητα κράτη της Ευρώπης, επιδημιολογικά δεδομένα ανευρέθησαν για τα 24 από αυτά. Τον υψηλότερο επιπολασμό παρουσίασε η Ανατολική Ευρώπη (31,5%, 95% CI: 19.8-44.6) με στοιχεία προερχόμενα από 10 χώρες, ενώ τον χαμηλότερο η Βόρεια Ευρώπη (8.9%, 95% CI: 7.9–10.0) με στοιχεία από 8 χώρες. Ο επιπολασμός στη Νότια και Δυτική Ευρώπη εκτιμήθηκε στο 12.3% (95% CI: 10.9–13.9) και 10.7% (95% CI: 9.5–12.0) αντίστοιχα. Τα υψηλότερα ποσοστά ΣΔΚ καταγράφηκαν στη Μολδαβία (66.1%) και τα χαμηλότερα στη Σουηδία (1,8%). Όσον αφορά την μαιευτική φροντίδα στην κύηση, αυτή επικεντρώνεται στην κλινική εξέταση, αξιολόγηση εργαστηριακών εξετάσεων, συμβουλευτική και εκπαίδευση σε θέματα ευγλυκαιμίας, ινσουλινοθεραπείας, διατροφής και σωματικής άσκησης. Στον τοκετό η μαία θα πρέπει να διασφαλίσει τη διεξαγωγή ενός ασφαλούς τοκετού ενώ μεταγεννητικά θα πρέπει να λάβει μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης της πιθανής νεογνικής υπογλυκαιμίας.

Συμπεράσματα: Ο σταθμισμένος επιπολασμός του ΣΔΚ στην Ευρώπη είναι 10.9%. Η συμμετοχή της μαίας στο πλάνο φροντίδας γυναικών με ΣΔΚ φαίνεται να συμβάλει στη μείωση ανεπιθύμητων και δυσμενών περιγεννητικών εκβάσεων.